សញ្ញាសេដ្ឋកិច្ចចិនកំពុងជួបហានីយភ័យនិងការដួលរលំនៅទីបំផុត
សញ្ញាសេដ្ឋកិច្ចចិនកំពុងជួបហានីយភ័យនិងការដួលរលំនៅទីបំផុត៖
១. ចិនផលិតនាំចេញជាង១៩.40%នៃGDPសរុប ដែលកំលាំងទិញផ្ទៃក្នុងមិនអាចទប់ទល់បានទេពេលប្រឈមពន្ធពាណិជ្ជកម្មខ្ពស់ទៅអាមេរិកដូចសព្វថ្ងៃ ផលិតច្រេីនល្អ(more products) តែបេីលក់អត់ចេញវាក្លាយជាបន្ទុក(liabilities)
២. ប្រជាជនចិនមានផ្នត់គំនិតសន្សំដូចខ្មែរយេីងដែរ(saving more than spending) ដែលការណ៍នេះធ្វេីអោយសេដ្ឋកិច្ចជាតិទាំងមូលបាត់បង់នៅលំហូរសាច់ប្រាក់(liquidity) ទន្ទឹមនឹងខ្វះគោលនយោបាយអោយពលរដ្ឋចំណាយជាងសន្សំដូចជាប្រាក់ចូលនិវត្សន៍តិចតួចនិងមិនបានគ្រប់គ្នា(lack pension and retirement incentives) ផ្សាភាគហ៊ុន(stock market)ចិនមិនឡេីងសោះព្រោះពលរដ្ឋទិញភាគច្រេីនបែរប្រឹងទិញមាស-សន្សំប្រាក់សុទ្ធក្រោមខ្នេីយ-ឬទិញអចលនទ្រព្យ។ ផ្ទុយពីប្រទេសសេរីកាណាដាឬអាមេរិក #ផ្នត់គំនិត ប្រជាពលរដ្ឋមិនសន្សំទេគឺវិនិយោគច្រេីនទៅលេីផ្សាភាគហ៊ុនដែលអាចអោយក្រុមហ៊ុនបង្កេីតផលិតភាពពង្រីកសេដ្ឋកិច្ច និងពលរដ្ឋគ្រប់គ្នាមានជំនឿទីពឹងក្នុងចិត្តថាអាយុចូលនិវត្សន៍នឹងមានចំណូលគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់រស់នៅប្រកបដោយភាពថ្លៃថ្នូរ។
៣. ស៊ី ជិងពិង ជាអ្នកកំណត់អត្រាល្បឿនសេដ្ឋកិច្ចរាល់ឆ្នាំតាមរយះកម្មវិធីសេដ្ឋកិច្ចប្រមូលផ្តុំ(state-enterprized economics) មិនមែនសេដ្ឋកិច្ចឯកជនូបនីយកម្ម(privatization economics)ទេ ដូចជារដ្ឋអនុមតិកម្ចីការប្រាក់ទាបព្រោះខ្លួនចង់កសាងផ្ទះអោយច្រេីន ផ្លូវថ្នល់ ផ្លូវរថភ្លេីង និងពង្រឹងខ្សែក្រវ៉ាត់មួយផ្លូវមួយ(BRI)អោយបានច្រេីនព្រមទាំងដាក់មនុស្សបក្សទៅអង្គុយជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលឃ្លាំមេីលដែលសព្វថ្ងៃចិនកំពុងជួយបប្រទះវិបត្តិផ្ទះលក់អត់ចេញ ករណីការប្រកាសក្ស័យទុនក្រុមហ៊ុនយក្សផ្នែកអចលនទ្រព្យដូចជា Evergrande Group, Country Garden, Kaisa Group និង Fantasica Holdings etc. ករណីរដ្ឋលស់យក(buying out) Evergrande គឺជាកំសោយទុនជាតិសម្រាប់ជួយកម្មវិធីផ្សេង ព្រមទាំងផ្លូវ រថភ្លេីង ខ្វះមនុស្សខាតបង់ចំណូលខ្ពស់។ ករណីBRIនៅក្រៅប្រទេសគឺជាអន្ទាក់បំណុល(debt traps)ដេីម្បីចិនមានឥទ្ធិពលទៅគ្រប់គ្រងគោលនយោបាយប្រទេសនោះៗនិងទៅចាត់ចែងសម្បត្តិធម្មជាតិឬអាចបណ្តោះនិងបញ្ជូនឧក្រិដ្ឋជនរបស់ខ្លួនករណីកម្ពុជាជាឧទាហរណ៍ស្រាប់។
ខាងក្រោមនេះជាការបង្ហាញលំអិតបន្ថែមដោយប្រព័ន្ធAI ៖
សូចនាករជាច្រើនបង្ហាញពីសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ប្រទេសចិន រួមទាំងបរិត្តផរណា ការចំណាយរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ខ្សោយ វិស័យអចលនទ្រព្យដែលកំពុងជួបការលំបាក និងការព្រួយបារម្ភអំពីកម្រិតបំណុល។ កត្តាទាំងនេះ រួមជាមួយនឹងកម្លាំងពលកម្មធ្លាក់ចុះ និងការធ្លាក់ចុះនៃកំណើនផលិតភាព ធ្វើឱ្យមានការព្រួយបារម្ភអំពីសមត្ថភាពរបស់ប្រទេសនេះក្នុងការរក្សាគន្លងសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន។
នេះជាការមើលលម្អិតបន្ថែមទៀតអំពីសញ្ញាដែលអាចកើតមាន៖
1. បរិត្តផរណា និងការចំណាយរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ខ្សោយ៖
សម្ពាធបរិត្តផរណា៖
ប្រទេសចិនបាននិងកំពុងជួបប្រទះនឹងតម្លៃសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះ ដោយអតិផរណាអ្នកប្រើប្រាស់ទាបជាងសូន្យក្នុងរយៈពេល 3 ខែកន្លងមកនេះ នេះបើយោងតាមក្រុមហ៊ុន Yahoo Finance ។
តម្រូវការក្នុងស្រុកធ្លាក់ចុះ៖
ការចំណាយរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ខ្សោយ និងវិធីសាស្រ្តប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការចាយវាយប្រចាំថ្ងៃ គឺជាសញ្ញាបង្ហាញថាអ្នកប្រើប្រាស់មិនឈានជើងចូលប្រកបដោយថាមពលទេ បើទោះបីជាទំនិញកើនឡើង និងតម្លៃធ្លាក់ចុះក៏ដោយ។
ការប្រើប្រាស់តិច៖
សេដ្ឋកិច្ចចិនត្រូវបានកំណត់លក្ខណៈដោយការផលិតហួសកម្រិតយូរយារមកហេីយ និងការប្រើប្រាស់តិចជាប់ៗគ្នា យោងទស្សនាវដ្តី Forbes ។
2. បញ្ហាប្រឈមក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យ៖
ភាពតានតឹងដែលកំពុងបន្ត៖
វិស័យអចលនទ្រព្យនៅតែស្ថិតក្រោមភាពតានតឹង ដោយប៉ះពាល់ផ្ទាល់ទ្រព្យសម្បត្តិគ្រួសារ និងបំណងចង់បានរបស់ធំ។
វិបត្តិអចលនទ្រព្យ៖
វិបត្តិអចលនទ្រព្យបានកេីតកាន់តែខ្លាំងឡើង ដោយក្រុមហ៊ុនដូចជា Evergrande ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាលំហូរសាច់ប្រាក់ និងការទូទាត់ទ្រព្យសកម្ម នេះបើយោងតាម Big Think ។
ការសាងសង់ច្រេីនហួសហេតុ៖
លទ្ធផលនៃការពង្រីកយ៉ាងឆាប់រហ័សគឺការសាងសង់លើសចំណុះជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ដោយប្រទេសចិនមានសក្តានុពលមានអាផាតមិនទំនេរគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ជាផ្ទះប្រជាជនទាំងមូល។
3. បញ្ហាបំណុល៖
បំណុលរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុកខ្ពស់៖
បំណុលរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងរដ្ឋបាលតំបន់នៅតែខ្ពស់ ដែលត្រូវបានជំរុញដោយឱនភាពសារពើពន្ធ និងការធ្លាក់ចុះនៃប្រាក់ចំណូលដីធ្លី នេះ បើយោងតាម Fair Observer ។
វិបត្តិបំណុល៖
សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិនកំពុងជួបប្រទះនឹងវិបត្តិបំណុលដែលកំពុងកើនឡើង ជាពិសេសនៅកម្រិតរដ្ឋភិបាលតំបន់ នេះ បើយោងតាម Fair Observer ។
ក្រុមហ៊ុនជំពាក់បំណុលគេ៖
ក្រុមហ៊ុនដូចជា Evergrande បានក្លាយជាជាប់បំណុលខ្ពស់ ដែលជាចំណែកបញ្ហាប្រឈមក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យ។
៤.កត្តាផ្សេងៗ៖
ការសម្រកកម្លាំងពលកម្ម៖
កម្លាំងពលកម្មរបស់ប្រទេសចិនកំពុងរួមតូច ហើយអត្រាមានកូនរបស់ចិនមានកម្រិតទាប ដូចដែលបានកត់សម្គាល់នៅលើ Reddit ។
កំណើនផលិតភាពយឺត៖
កំណើនផលិតភាពបានថយចុះមកត្រឹមប្រហែល 1 ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ។
ទំនុកចិត្តអ្នកបរិភោគ/ប្រើប្រាស់ខ្សោយ៖
យោងតាមគេហទំព័រ Worldcrunch បានឱ្យ ដឹងថា សន្ទស្សន៍ទំនុកចិត្តអ្នកប្រើប្រាស់របស់ប្រទេសចិនបានធ្លាក់ចុះដល់កម្រិតទាបជាប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងអំឡុងយុគសម័យសូន្យ-COVID ហើយមិនដែលត្រលប់មកវិញទេ នេះ បើយោងតាម Worldcrunch ។
5. លំហូរចេញមូលធន និងការវិនិយោគបរទេស៖
មូលធនហោះហើរ៖ មានលំហូរចេញគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៃក្រុមហ៊ុន និងដើមទុនចេញពីប្រទេសចិន។
ការដួលរលំនៃការវិនិយោគបរទេស៖ ការដួលរលំនៃការវិនិយោគបរទេសគឺជាសញ្ញាមួយផ្សេងទៀតនៃអស្ថិរភាពសេដ្ឋកិច្ច កំណត់សម្គាល់របស់ Forbes ។
ខណៈពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិនកំពុងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា វាជារឿងសំខាន់ដែលត្រូវកត់សម្គាល់ថា វាមិនចាំបាច់នៅលើជ្រុងចោទនៃការដួលរលំនោះទេ។ អ្នកវិភាគខ្លះផ្តល់យោបល់ថា ទាំងនេះគឺជាបញ្ហារចនាសម្ព័ន្ធដែលអាចត្រូវការពេលវេលាដើម្បីដោះស្រាយ ហើយថាប្រទេសចិនអាចសម្របខ្លួន និងងើបឡើងវិញបាន។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃកត្តាទាំងនេះធ្វើឱ្យមានការព្រួយបារម្ភអំពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងស្ថិរភាពរបស់ប្រទេសនេះនាពេលអនាគត។
ប្រភព៖
AI on signs of Chinese economics collapes