ភាពជាមេដឹកនាំគឺស្ថិតលើការទាក់ទាញ ប្រការនេះគឺផ្ទុយស្រលៈពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន គាត់គាបសង្កត់គ្រប់គ្រងកាន់កាប់ មិនដែលទាក់ទាញបន្តិចសោះ។ភាពជាមេដឹកនាំគឺការចេះធ្វើការសហការគ្នា មិនមែនស្ថិតលើការគំរាមកំហែងទេ ប្រការនេះគឺផ្ទុយស្រលៈពីលោកហ៊ុន សែន ពីព្រោះគាត់តែងតែគំរាមកំហែលប្រជាពលរដ្ឋជាជាងសហការជាមួយ ដោយមិនសហការជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ ជាមួយមន្ត្រីជំនាញសុខាភិបាល និងសហការជាមួយគ្រប់អង្គភាពពាក់ព័ន្ធ…គាត់គ្មានសូម្បីតែបន្តិច…គាត់តែងតែគំរាមកំហែងជានិច្ចជាកាល គាត់គំរាមកំហែងទាំងតាមពាក្យសំដី សំលេង អាកប្បកិរិយា ស្រែកដាក់មេក្រូ…ដូច្នេះ ខ្ញុំមិនគិតថាគាត់ជាគំរូល្អសម្រាប់យុវជនខ្មែរជំនាន់ក្រោយតែបន្តិចសោះឡើយ។
VIDEO
Leadership in Crisis and Mr. Hun Sen
Post written by Admin at
January 14, 2021 11:40 pm
Categories : Cambodian Overseas , Direct Democracy , Dual Citizenship , Election Reform , Expat Khmers , National Election
Tags : Cambodia democracy , Democracy Act on Cambodia , Mu Sochua
Comments Off on SENATOR MARKEY, SENATOR WARREN, AND REP. TRAHAN DEMAND CAMBODIAN GOVERNMENT RESPECT HUMAN RIGHTS AND RULE OF LAW
JANUARY 13, 2021, Op-Ed: Senator Edward J. Markey
សមាជិកព្រឹទ្ធសភា Markey សមាជិកព្រឹទ្ធសភា Warren និង Rep Trahan មានប្រសាសន៍ថា“ យុទ្ធនាការរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហ៊ុនសែនដើម្បីបំបិទសំឡេងគូប្រជែងនយោបាយរបស់គាត់ដោយបដិសេធពួកគេនូវសិទ្ធិការពារខ្លួននៅក្នុងតុលាការ បង្ហាញពីការស្អប់ខ្ពើមចំពោះនីតិរដ្ឋ” ។ “ ការធ្វើសាវនាការតុលាការកង់គូរូដើម្បីដាក់ទោសអ្នករិះគន់ចំពោះការប្រឆាំងជំទាស់របស់ពួកគេរួមជាមួយការវាយប្រហារជាបន្តបន្ទាប់របស់គាត់លើសារព័ត៌មាននិងសង្គមស៊ីវិលគឺជាការឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពទន់ខ្សោយដែលកំពុងកើនឡើងរបស់លោកហ៊ុនសែន នោះមិនមែនជាកម្លាំងទេ។ យើងសូមអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអនុញ្ញាតឱ្យបុគ្គលណាដែលប្រឈមនឹងការចោទប្រកាន់របស់តុលាការ ត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាដោយសុវត្ថិភាពដើម្បីចូលរួមក្នុងការតវ៉ាផ្ទាល់ខ្លួន ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយវាច្បាស់ណាស់ថាការកាត់ក្តីទាំងនេះគឺមានហេតុផលនយោបាយ ហើយកំពុងដំណើរការនៅក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់។ ច្បាប់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាផ្ញើសារយ៉ាងច្បាស់ថាសភាសហរដ្ឋអាមេរិកមានបំណងជួយប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាអោយទទួលបានតាមការសន្យានៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសកាលពីជំនាន់មុន ដូច្នេះពួកគេអាចចូលរួមដោយសេរីនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលរបស់ពួកគេ។ យើងគួរតែអនុម័តច្បាប់នោះអោយខាងតែបាន។
Massachusetts lawmakers condemn Hun Sen’s crackdown and political charges against Members of Cambodia’s leading opposition political party
Washington (January 13, 2021) – Senator Edward J. Markey (D-Mass.), lead Democrat on the East Asia Subcommittee of the Senate Foreign Relations Committee, Senator Elizabeth Warren (D-Mass.), and Congresswoman Lori Trahan (MA-03) released a statement in response to the scheduled January 14, 2021 trial of prominent political opposition leaders in Cambodia. The Government of Cambodia, led by Prime Minister Hun Sen, announced last year their intention to try dozens of activists belonging to the Cambodia National Rescue Party (CNRP), the country’s main opposition party which was outlawed in 2017, sending many of its leaders into exile. Trials against some of the activists are scheduled to begin this week, while many are prevented from entering Cambodia to participate in their own defense.
“Prime Minister Hun Sen’s campaign to silence his political opponents by denying them the right to defend themselves in court reveals disdain for the rule of law,” said Senator Markey, Senator Warren, and Rep. Trahan. “Convening a kangaroo court to punish his critics for their opposition, along with his continued attacks on the press and civil-society, is a reflection of Hun Sen’s growing weakness, not strength. We call upon the Government of Cambodia to allow any individuals facing charges to return safely to Cambodia to participate in their own trials. However, it is clear that these trials are politically motivated and are operating outside the rule of law. The Cambodia Democracy Act sends the clear message that the U.S. Congress intends to help the Cambodian people deliver on the promise of the Paris Peace Agreements of a generation ago so they can participate freely in their government. We should pass that legislation.”
On January 14, 2021, Cambodia’s Phnom Penh Municipal Court will reportedly try 47 CNRP activists and officials, including Acting CNRP President Sam Rainsy, who lives in exile abroad, and others linked to politically-motivated charges of trying to organize protests against and overthrow the government of Hun Sen. The government has also failed to offer credible evidence to support charges of treason against Kem Sokha, CNRP President, for allegedly attempting to overthrow the Cambodian People’s Party. The Government of Cambodia has failed to issue passports and visas for opposition leaders and activists charged, making it unlikely they will be to answer their court summons in person. In 2020, Senator Markey introduced the Cambodia Democracy Act, in response to the deteriorating human rights and democracy situation in Cambodia.###
08 មេសា 2020, Original Reference: VOA Khmer Service
អ្នកបោះឆ្នោតនាំគ្នាឈរតម្រង់ជួរនៅវិទ្យាល័យ Riverside ក្រុង Milwaukee រដ្ឋ Wisconsin ដើម្បីបោះឆ្នោតបឋម ទោះមានការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ ថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០។ Photo: APចែករំលែក
ទោះបីជាការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកនៅសល់ពេលជាច្រើនខែទៀតក្តី ក៏មានសំណួរចោទសួរឡើងថា តើជំងឺកូវីដ១៩ អាចផ្លាស់ប្តូររបៀបនៃការបោះឆ្នោត ដែលនោះជាការអនុវត្តសិទ្ធិបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅសហរដ្ឋដែរឬទេ?
ក្នុងគ្រាដែលពលរដ្ឋអាមេរិកកាំងរាប់លាននាក់ កំពុងព្យាយាមបញ្ចៀសខ្លួនកុំឲ្យឆ្លងវីរុសកូវីដ១៩ នោះ ពួកគេបានងាកទៅរកបច្ចេកវិទ្យា ដើម្បីបន្តកិច្ចការពាណិជ្ជកម្ម រក្សាទំនាក់ទំនងជាមួយក្រុមគ្រួសារ និងដើម្បីរក្សាទំនាក់ទំនងរស់នៅក្នុងសង្គមតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលនិយាយអំពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីនៅឆ្នាំនេះ ដំណោះស្រាយដើម្បីរក្សាសុវត្ថិភាព អាចនឹងត្រូវបានសម្រេចដោយការប្រើបច្ចេកវិទ្យាទាបវិញ។ នោះ គឺការបោះឆ្នោតដោយផ្ញើសន្លឹកឆ្នោតតាមប្រអប់សំបុត្រ។
ពលរដ្ឋអាមេរិកកាំងភាគច្រើនដែលមានអាយុចាប់ពី ១៨ ឆ្នាំឡើងទៅ ធ្លាប់ប្រមូលផ្តុំគ្នាដោយផ្ទាល់ ដើម្បីបោះឆ្នោតនៅស្ថានីយ៍បោះឆ្នោតក្នុងតំបន់។ នៅឆ្នាំនេះ មានការតម្រូវឲ្យនៅផ្ទះ និងរក្សាគម្លាតឲ្យនៅឆ្ងាយពីគ្នា។ ការទៅបោះឆ្នោតជុំគ្នាដូចពេលមុន ទំនងជានឹងមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់។
មានរដ្ឋចំនួន ១៤ រួចទៅហើយ ដែលបានពន្យារពេលការបោះឆ្នោតបឋមរបស់ពួកគេដោយសារតែការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩នេះ លើកលែងតែរដ្ឋមួយ គឺរដ្ឋ Wisconsin ដែលរៀបចំការបោះឆ្នោតបឋមរបស់ខ្លួននៅថ្ងៃអង្គារទី៧ ខែមេសា កន្លងទៅនេះ។ ការពន្យារពេលនៃការបោះឆ្នោតបឋមទាំងនោះ បានបង្កការរំខានយ៉ាងខ្លាំងដល់ដំណើរការតែងតាំងបេក្ខជនប្រធានាធិបតី ដែលធ្លាប់បានធ្វើក្នុងពេលកន្លងមក។
ហេតុដូច្នេះហើយ នៅទូទាំងសហរដ្ឋអាមេរិកមន្ត្រីរៀបចំការបោះឆ្នោតកំពុងពិនិត្យ មើលវិធីបោះឆ្នោតដោយផ្ញើសន្លឹកឆ្នោតតាមប្រអប់សំបុត្រ។ ដោយសារតែការបោះឆ្នោត អាចបោះពីផ្ទះបាន ដោយគ្រាន់តែមានខ្មៅដៃមួយដើម និងហត្ថលេខានោះ ដូច្នេះការបោះឆ្នោតដោយផ្ញើសន្លឹកឆ្នោតតាមប្រអប់សំបុត្រ ផ្តល់នូវមធ្យោបាយដើម្បីការពារសុខភាពរបស់អ្នកបោះឆ្នោតផង និងផ្តល់ឱកាសឲ្យពួកគេទាំងអស់ចូលរួមបោះឆ្នោតផង។
អ្នកស្រី Amber McReynolds ជានាយិកាប្រតិបត្តិនៃវិទ្យាស្ថានការបោះឆ្នោតជាតិពីផ្ទះ ឬ National Vote at Home Institute ។ វិទ្យាស្ថាននេះ ធ្វើការជំរុញឲ្យមានការបោះឆ្នោតដោយផ្ញើសន្លឹកឆ្នោតតាមប្រអប់សំបុត្រ។ អ្នកស្រី Amber McReynolds បានថ្លែងក្នុងសម្តីដើមថា៖
«យើងនិយាយអំពីការបោះឆ្នោតដោយផ្ញើសន្លឹកឆ្នោតតាមប្រអប់សំបុត្រនេះ នៅក្នុងពេលដែលយើងស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពបន្ទាន់មួយ។ យើងឃើញថា មានការគាំទ្រពីសំណាក់គណបក្សនយោបាយធំៗទាំងពីរ ក្នុងការកែទម្រង់ការបោះឆ្នោតដោយផ្ញើសន្លឹកឆ្នោតតាមប្រអប់សំបុត្រ»។
អ្នកស្រី Amber McReynolds ដែលជាអតីតប្រធានការរៀបចំបោះឆ្នោតនៅទីក្រុង Denver រដ្ឋ Colorado បានថ្លែងបន្តក្នុងសម្តីដើមថា៖
«ដោយគិតទៅដល់អ្វីដែលកំពុងកើតឡើងដោយសារការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩នេះ អ្នកបោះឆ្នោត ប្រហែលជាមិនចង់ចេញទៅបោះឆ្នោតនៅឯស្ថានីយ៍បោះឆ្នោតដែលមានមនុស្សច្រើននោះទេ»។
ទោះបីជាការបោះឆ្នោតដោយផ្ញើសន្លឹកឆ្នោតតាមប្រអប់សំបុត្រ មានភាពទាក់ទាញ ក៏ដោយក៏ការបោះឆ្នោតតាមវិធីនេះ អាចជាការផ្លាស់ប្តូរដ៏ធំមួយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិកភាគច្រើន។ អ្នកដែលមានការសង្ស័យ និងសូម្បីតែអ្នកគាំទ្រខ្លះសួរថា តើមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីដាក់យន្តការ និងសន្តិសុខសម្រាប់ការបោះឆ្នោតដោយផ្ញើសន្លឹកឆ្នោតតាមប្រអប់សំបុត្រ ដែលគ្រោងនឹងធ្វើឡើងនៅខែវិច្ឆិកាដែរ ឬ ទេ។ អ្នកស្រាវជ្រាវលោក Collier Fernekes និងអ្នកស្រី Rachel Orey បានសរសេរនៅក្នុងបទវិភាគមួយកាលពីថ្ងៃទី ១ ខែមេសា សម្រាប់មជ្ឈមណ្ឌលគោលនយោបាយទ្វេភាគី Bipartisan Policy Center ដែលជាក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវមួយនៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនថា៖
Read more…
03 មេសា 2020
រូបឯកសារ៖ លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ ថ្លែងទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មាន មុនឡើងយន្តហោះប្រធានាធិបតីអាមេរិក Air Foce One នៅទីក្រុង Norfolk រដ្ឋ Virginia កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០។
លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) បានថ្លែងអួតអាងក្នុងអំឡុងបទសម្ភាសន៍ជិត១ម៉ោង កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែមីនា ក្នុងកម្មវិធី «Fox & Friends» របស់ទូរទស្សន៍ផ្សាយព័ត៌មាន Fox News យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ខ្ញុំស្រមៃមិនឃើញទេថាអាចមានប្រធានាធិបតីផ្សេងទៀតដែលធ្វើការងារបានច្រើនជាងខ្ញុំ»។
លោក ត្រាំ ដែលមកពីគណបក្សសាធារណរដ្ឋបានវាយប្រហារពាក្យសម្តីចំពោះលោកអតីតអនុប្រធានាធិបតី Joe Biden ដែលទំនងនឹងក្លាយទៅជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតីមកពីគណប្សប្រជាធិបតេយ្យនិងជាគូបដិបក្ខរបស់លោក ដោយលោក ត្រាំ ថ្លែងថា៖ «បើលោក Joe ដែលមឺសៗជាប្រធានាធិបតីវិញ នោះលោកនឹងមិនដឹងថាមានអ្វីកំពុងកើតឡើងទេ» អំពីរឿងមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស។
រូបភាពនានាដែលគេតែងភ្ជាប់ទៅយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតសហរដ្ឋអាមេរិក ដូចជាការជួបប្រជុំធំៗរបស់បេក្ខជនដោយមានអ្នកគាំទ្រហ៊ោកញ្ជ្រៀវនិងគ្រវីទង់នោះ នៅពេលនេះបានបាត់ពី សតិអារម្មណ៍សាធារណជន ដោយប្រធានាធិបតី ត្រាំ បានពន្យារពេលនៃបទបញ្ជាណែនាំនូវការរក្សាគម្លាតពីគ្នា និងពីសង្គមរហូតដល់ចុងខែមេសា និងបានអំពាវនាវឬហាមការជួបជុំគ្នាជាក្រុម។ ទាំងលោក Trump និងលោក Biden បានបោះបង់ចោលការជួបប្រជុំបែបនេះ ដោយជំនួសវិញនូវការវាយប្រហារគ្នាតាមបណ្តាញផ្សាយព័ត៌មាន។
លោក Joe Biden បានបង្ហាញមុខនៅតាមកម្មវិធីវេទិកាសំណេះសំណាល និងកម្មវិធីជជែកពិភាក្សា ដែលផ្សាយទូទាំងប្រទេស ដោយភាគច្រើនលោកថតចេញពីបន្ទប់មួយ នៅគេហដ្ឋានរបស់លោកនៅ រដ្ឋ Delaware ភាគខាងកើតសហរដ្ឋអាមេរិក។
រូបឯកសារ៖ លោក Joe Biden អតីតអនុប្រធានាធិបតីអាមេរិក ថ្លែងនៅក្នុងយុទ្ធនាការស្វែងរកសំឡេងឆ្នោត នៅទីក្រុង Detroit រដ្ឋ Michigan កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០។
លោក Biden ហាក់ដូចជាមានការនាំមុខខាងចំនួនប្រតិភូយ៉ាងច្រើនដាច់គូប្រជែង គឺ លោក Bernie Sanders សមាជិកព្រឹទ្ធសភារដ្ឋ Vermont ដែលធ្វើឲ្យលោក Sanders ពិបាកតាមទាន់នៅមុនសន្និបាតតែងតាំងបេក្ខជនប្រធានាធិបតីរបស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ នៅក្នុងខែកក្កដាខាងមុខ (ដែលត្រូវលើកពេលទៅធ្វើនៅពាក់កណ្តាលខែសីហាវិញ ដោយសារការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩) ថ្វីបើលោក Sanders មិនបានបង្ហាញពីចេតនាណាមួយក្នុងការដកខ្លួនពីការប្រកួតជាមួយលោក Biden ទេ។
លោកត្រាំកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៩ ខែមីនា បានសម្រេចពន្យារពេលនៃបទបញ្ជាណែនាំអំពីការរក្សាគម្លាតសង្គមរហូតដល់ចុងខែមេសា ក្រោយពីលោកបានថ្លែងកាលពីមួយសប្តាហ៍មុននោះថា លោកប្រាថ្នាឲ្យប្រទេសជាតិបើកសកម្មភាពឡើងវិញត្រឹមថ្ងៃទី១២ ខែមេសា ដែលជាបុណ្យ Easter ថ្ងៃអាទិត្យរបស់គ្រិស្តសាសនា។
Read more…
កំណត់ហេតុក្នុងទិន្នន័យ
ហេតុអ្វីបានជាគេហៅថា រដ្ឋាភិបាលខុសច្បាប់?
មានបងប្អូនខ្មែរយើងដាក់ចំងល់និងសំណួរជាច្រើនដល់រដ្ឋាភិបាលលោកហ៊ុន-សែន បច្ចុប្បន្នថាជារដ្ឋាភិបាលខុសច្បាប់ក្រោយពីបោះឆ្នោតប្រកបដោយបដិវាទកម្មកាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨។ មតិសំខាន់មួយចំនួនផ្តោតទៅលើនីតិវិធីរៀបចំបោះឆ្នោតរបស់គជប ខ្លះ ទៀតទៅលើនីតិវិធីតុលាការដែលខ្វះឯករាជ្យភាព និងខ្លះទៀតទៅលើអាកប្បកិរិយានៃការ ប្រើប្រាស់អំណាចរបស់អ្នកកាន់អំណាច។ ប៉ុន្តែមតិដែលសំខាន់ជាងគេនិងខ្វះមិនបានគឺការ រំលោភទៅលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដែលចែងច្បាស់អំពីអ្វីគឺជាតិនិងអ្វីគឺ
រដ្ឋាភិបាល?។
ជាតិគឺមានន័យថាប្រទេសដែលមានប្រជាពលរដ្ឋនិងដែនអធិបតេយ្យភាព។ តាម រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ប្រជាពលរដ្ឋគឺជាម្ចាស់ប្រទេស ហើយអំណាចគ្រប់គ្រងប្រទេសគឺជាប្រជាពលរដ្ឋ ដោយអនុវត្តន៍តាមរយៈតំណាងរាស្រ្តរបស់ខ្លួនដែលខ្លួនជ្រើសរើសអោយធ្វើការក្នុងរដ្ឋសភាដើម្បីតាក់តែង ត្រួតពិនិត្យ វិសោធនកម្ម និងពង្រឹងអោយមានការអនុវត្តច្បាប់។
រដ្ឋាភិបាលគឺបណ្តុំអ្នកដឹកនាំដែលសភាក្នុងគណបក្សរបស់ខ្លួនបានទទួលសំលេងឆ្នោតច្រើនជាងគេដាច់ខាតក្នុងការជ្រើសរើសក្បាលម៉ាស៊ីនគឺនាយករដ្ឋមន្ត្រីព្រមទាំងសមាជិក
ខុទ្ធកាល័យនៅក្នុងទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីដោយមាននីតិវិធីក្នុងការអនុវត្តរបស់ខ្លួនទៅតាមច្បាប់ស្តីពីទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ តាមច្បាប់បច្ចុប្បន្នចាប់ពីរដ្ឋមន្ត្រីឡើងទៅរហូតដល់នាយករដ្ឋមន្ត្រី គឺជាសមាជិកនីតិប្រតិបត្តិដែលត្រូវបានកំហិតដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញមានអំណាចអនុវត្ត ហើយដាច់ ស្រឡៈពីអំណាចនីតិបញ្ញត្តិនិងអំណាចតុលាការ។ សូមបញ្ជាក់ថាក្រោយពីច្បាប់ប្រគល់អោយ នាយករដ្ឋមន្ត្រីមានសិទ្ធិតែងតាំងរដ្ឋលេខាធិការនិងអនុរដ្ឋលេខាធិការដោយត្រង់មក តំណែងទាំង ពីរនេះនឹងមិនជាសមាជិកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីដែលជាកូតាគណបក្សឈ្នះឆ្នោតតាមច្បាប់ទៀតឡើយ។ ជាសរុប លទ្ធផលបោះឆ្នោតកន្លងមកគឺជាការបោះឆ្នោតបែបឯកបក្ស ហើយលទ្ធផល ឆ្នោតគឺជាលទ្ធផលឯកបក្ស ដែលប្រការនេះនាំទៅរកការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលឯកបក្សមិនស្របច្បាប់ ដែលមានសមាជិកជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ទេសរដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋមន្ត្រី។
ដូច្នេះ ជាតិកម្ពុជាដែលមានប្រជាជនជាង១៦លាននាក់ មន្ត្រីរាជការស៊ីវិលនិងកងកំលាំង ប្រដាប់អាវុធសរុបទាំងអស់ជិត២លាននាក់គឺជាក្រុមជំនាញស្របច្បាប់បន្តបំរើប្រជាពលរដ្ឋបាន។ ចំណែករដ្ឋាភិបាលមិនស្របច្បាប់បច្ចុប្បន្នបានកំពុងខ្វះនិត្យានុកូលភាពក្នុងការប្រើប្រាស់ធនធាន ជាតិ ការសម្រេចចិត្តសំរាប់ជាតិនូវបញ្ហាធំៗ ទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិដោយស្មើមុខស្មើមាត់ និងការ ខ្ចីបុលថវិកាពីបរទេស។ អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលបន្តធ្វើក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នគឺគ្រាន់តែអាកប្បកិរិយារំលោភ អំណាចតែប៉ុណ្ណោះ។
ធ្វើនៅកាណាដា ថ្ងៃទី២០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨
DATABASE RECORD
Why have they called “illegitimate government”?
Many people have wondered and inquired on the current government of Cambodia as “illegitimate” after the election on July 29, 2018 which was full of controversy. Some perspectives stressed on the election conducted by the NEC, some stressed on the legal procedures of the court which are very “biased”, and some stressed on the behaviors of power used by the power-holders. But the most important and essential perspective is the violation over the Constitution of the Royal Kingdom of Cambodia which has clearly inscribed the different between Nation and Government.
Nation means the country that has existed population and sovereign independence. According to the Constitution, the people are the owner of the country, and the power to govern the country is the people exercising through their Representatives whom elected by the people to create, to monitor, to amend, and to enforce the laws.
Government means the team of officers whose winning political party has rights to select Prime Minister and members of the Cabinet in accordance to the Statute on the Cabinet of Minister. According to current law, the members of Cabinet comprises of ministers to prime ministers and they are the member of the Executive Branch which has been mandated by the Constitution. They could exercise their power independently without interfering the power of Judiciary and Parliament. Note that after the amended law allowing Prime Minister to having power to nominate Secretary of State and Under-secretary of State directly, these two posts are not belonging to the Cabinet as the quota from winning political party any more, according to the law.
In conclusion, the result of national election which is the election conducting by the single party, the election result is the single party result, which has led to the creation of an illegitimate Government of a single-party state government with composition members of Prime Minister, Senior Ministers, and Ministers.
So, the Cambodia nation as a State comprises of over 16 million population with nearly two millions public servants of both civil servants and arm-force, they could conduct their legitimate tasks as usual as they are the technical team to serve the people. For the current illegitimate government, they have lost their own legitimacy to utilize nation wealth, to undertake decision-making for major tasks of the nation, to mutually conduct diplomacy with foreign countries, and to approve loans lending from foreign partners. What the current government has been undertaking at the present are just the perpetual power-abused.
Canada, December 20, 2018
Read PDF of the database record of the CEROC Part I
ដោយយល់ឃើញថា ការទទួលស្គាល់សេចក្ដីថ្លៃថ្នូរជាប់ពីកំណើត និង សិទ្ធិស្មើភាព និង សិទ្ធិមិនធាចលក់ដូរ ផ្ទេរ ឬ ដកហូតបានរបស់ សមាជិកទាំងអស់ នៃគ្រួរសារ មនុស្ស គឺ ជាគ្រឹះនៃសេរីភាព យុត្តិធម៌និង សន្ដិភាព ក្នុងពិភពលោក។ ដោយ យល់ឃើញថា ការមិនទទួលស្គាល់ និង ការប្រមាថ មើលងាយ សិទ្ធិមនុស្ស នាំឲ្យ មានអំពើព្រៃផ្សៃ សាហាវយង់ឃ្នង ធ្វើអោយ ក្ដៅក្រហាយ ដលើសតិសម្បជញ្ញះ មនុស្សជាតិ និង ថា ការឈានដល់ពិភពលោកមួយ ដែលមនុស្សទាំងឡាយ មានសេរីភាព ត្រូវបាន ប្រកាសថា ជាសេចក្ដី ប្រាថ្នាដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ បំផុត របស់ មនុស្ស ត្រូវតែ បានការពារ ដោយនីតិរដ្ធ ដើម្បីជៀសវាង កុំអោយ មនុស្ស បង្ខំចិត្តជាចុងក្រោយបង្អស់ បះបោរ ប្រឆាំង ទល់នឹង អំណាចផ្ដាច់ការ និង ការគាបសង្កត់។ ដោយយល់ឃើញថា ជាការចាំបាច់ ដែលត្រូវលើកស្ទួយការពង្រីកទំនាក់ទំនង ជាមិត្តភាពរវាងប្រជាជាតិនានា។ ដោយយល់ឃើញថា ប្រជាជាតិ ទាំងឡាយ នៃសហប្រជាជាតិបានប្រកាស បញ្ជាក់ សាជាថ្មី ក្នុងធម្មនុញ្ញសហប្រជាជាតិ នូវជំនឿរបស់ខ្លួន ទៅលើមូលដ្ឋាន នៃមនុស្ស លើសេចក្ដី ថ្លៃថ្នូរ លើតម្លៃ របស់មនុស្ស និង លើសមភាព នៃសិទ្ធិរវាង បុរសនិងស្រ្ដី ហើយប្ដេជ្ញាលើកស្ទួយវឌ្ឍនភាពសង្គម និង កម្រិត ជីវភាព រស់នៅ ឲ្យកាន់ តែប្រសើឡើង ក្នុងសេរីភាព កាន់តែទូលំទូលាយ។ ដោយយល់ឃើញថា ដោយសហប្រតិបត្តិការជាមួយ អង្គារសហប្រជាជាតិ រដ្ឋជាសមាជិក ទាំងអស់សន្យាធ្វើឲ្យ មានការគោរពជាសកល និង ការប្រតិបត្តិនូវ សិទ្ធិសិរីភាព មូលដ្ឋាន។ ដោយយល់ឃើញថា ការយល់ដូចគ្នា មួយ អំពីសិទ្ធិនិង សេរីភាព ទាំង នេះ មានសារះសំខាន់បំផុត ដើម្បីបំពេញ នូវការសន្យាខាងលើ។
អាស្រ័យ ហេតុនេះ មហាសន្និបាត ប្រកាសថាៈ
សេចក្ដីប្រកាស ជាសកលស្ដីពំពីសិទ្ធិមនុស្សនេះ ជាឧត្ដមគតិរួម ដែល ប្រជាពលរដ្ឋ គ្រប់ៗប្រទេស និង ប្រជាជាតិ ទាំងអស់ត្រូវធ្វើអោយបានសំរេច ដើម្បីអោយ បុគ្គលគ្រប់ៗរូប និង អង្គការសង្គមទាំងអស់ ដោយរក្សាខ្ជាប់ខ្ជួន ជានិច្ចក្នុងស្មារតី របស់ខ្លួន នូវសេចក្ដី ប្រកាសនេះ ខិតខំប្រឹងប្រែង បណ្ដុះបណ្ដាលការគោរពសិទ្ធិនិង សេរីភាព ទាំង នេះ តាមរយះ ការបង្រៀន និង ការអប់រំ ហើយនិងខំប្រឹងប្រែង ធានាអោយមាន ការទទួលស្គាល់ និង ការអនុវត្តជាសកល និង ដោយស័ក្កិសិទ្ធិ នូចសិទ្ធិនិង សេរីភាព ដោយវិធានការជាតិ និង អន្ដរជាតិ ដែលមាន លក្ខណះរីកចំរើន ជាលំដាប់ ទាំងក្នុង ចំណោម ប្រជាពលរដ្ធ នៃរដ្ឋសមាជិក ទាំងក្នុង ចំណោម ប្រជាពលរដ្ឋ ដែនដី ដែលស្ថិតនៅក្រោម ដែនសមត្ថកិច្ច នៃរដ្ឋទាំងនោះ។
មាត្រា១
មនុស្សទាំងអស់ កើតមកមានសេរីភាព និង សមភាព ក្នុងផ្នែកសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ និង សិទ្ធិ។ មនុស្សមានវិចារណញ្ញាណនិង សតិសម្បធញ្ញៈ ជាប់ពីកំណើត ហើយគប្បី ប្រព្រឹត្ដ ចំពោះ គ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងស្មារតី ភាតរភាពជាបងប្អូន។
មាត្រា២
មនុស្សម្នាក់ៗ អាចប្រើប្រាស់សិទ្ធិនិង សេរីភាព ទាំងអស់ ដែលមានចែង ក្នុង សេចក្ដីប្រកាស នេះ ដោយគ្មាន ការប្រកាន់បែងចែក បែបណាមួយ មានជាអាទិ៍ ពូជសាសន៏ ពណ៏សម្បុរ ភេទ ភាសា សាសនា មតិនយោបាយ ឬ មតិផ្សេងៗ ទៀត ដើមកំណើត ជាតិ ឬ ទ្រព្យសម្បត្តិ កំណើត ឬ ស្ថានភាពដ៏ទៃផ្សេងៗ ទៀតឡើយ។ លើសពីនេះ មិនត្រូវធ្វើ ការប្រកាន់ បែងចែកណាមួយ ដោយសំអាងទៅលើឋានៈ ខាងនយោបាយ ខាងដែនសមត្ថកិច្ច ឬ ខាងអន្ដរជាតិរបស់ប្រទេស ឬ ដែនដី ដែលបុគ្គលណាម្នាក់ រស់នៅ ទោះបីជាប្រទេស ឬ ដែនដីនោះឯករាជ្យក្ដី ស្ថិត ក្រោម អាណា ព្យាបាលក្ដី ឬ គ្មានស្វយ័ គ្រប់គ្រង ក្ដី ឬ ស្ថិតក្រោម ការដាក់កម្រិតផ្សេង ទៀតណាមួយ ដល់ អធិបតរយ្យភាពក្ដី។
មាត្រា៣
បុគ្គលម្នាក់ៗ មានសិទ្ធិ រស់រានមានជីវិត សេរីភាព និង សន្ដិភាព ផ្ទាល់ ខ្លួន។
មាត្រា៤
គ្មានជនណាម្នាក់ ត្រូវស្ថិតនៅ ក្នុង ទោសភាព ឬ ស្ថិតក្នុង ភាពជាអ្នក បម្រើដាច់ថ្លៃឡើយ។ ទោសភាព និង ទាសពានិជ្ជកម្ម តាម គ្រប់ទម្រង់ទាំងអស់ ត្រូវហាមឃាត់។
មាត្រា៥
គ្មានជនណាម្នាក់ ត្រូវទទួលទារុណកម្ម ឬ ការប្រព្រឹត្ដិមកលើខ្លួន ឬ ទណ្ឌកម្ម ឃោឃៅ អមនុស្ស ធម៌ ឬ បន្ថោកបន្ទាប បានឡើយ។
មាត្រា៦
ជនគ្រប់រូប មានសិទ្ធិឲ្យគេទទួលស្គាល់បុគ្គលិកលក្ខណះ គតិយុត្ដរបស់ខ្លួន នៅគ្រប់ទីកន្លែង។
មាត្រា៧
ជនគ្រប់រូប មានសិទ្ធិស្មើគ្នា ចំពោះមុខច្បាប់ និង មានសិទ្ធិ ទទួលការការពារ ពីច្បាប់ ស្មើៗគ្នា ដោយគ្មានការរើសអើង។ មនុស្សគ្រប់រូបមានសិទ្ធិទទួលការការពារ ស្មើៗគ្នា ប្រឆាំង នឹង ការ រើសអើង ណា ដែលរំលោភលើសេចក្ដី ប្រកាសនេះ ព្រមទាំអ ប្រឆាំង និង ករញុះញង់ឲ្យមានកររើសអើង។
មាត្រា៨
មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិ រកដំណោះស្រាយ ស័ក្ដិសិទ្ធ មួយ នៅចំពោះមុខ សាលាជំរះក្ដី ជាតិ ដែលមានសមត្ថកិច្ច ចំពោះអំពើរទាំងឡាយណាដែល រំលោភ សិទ្ធិមូលដ្ធាន របស់ខ្លួន ដែលត្រូចបានទទួលស្គាល់ ដោយរដ្ធធម្មនុញ្ញ ឬ ដោយច្បាប់។
មាត្រា៩
គ្មានជនណាម្នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ឃុំខ្លួន ឬ និរទេសខ្លួន តាមអំពើចិត្តឡើយ។
មាត្រា១០
មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិស្មីគ្នា ពេញលេញ សុំឲ្យតុលាការឯករាជ្យ និង មិនលំអៀង ពិនិត្យរឿង ក្ដីរបស់ខ្លួន ជាសាធារណះ និង ដោយសមធម៌ ដើម្បីសម្រេច លើសិទ្ធិនិងកាតព្វកិច្ច និង លើភាពសមហេតុផល នៃការចោទ ប្រកាន់ទាំង ឡាយខាងបទ ព្រហ្មទណ្ឌមកលើខ្លួន។
មាត្រា១១
១. ជនណាដែលជាប់ចោទ ពីបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ត្រូវសន្មតជាជនគ្មានទោសរហូត ដល់ពិរុទ្ធភាព ត្រូវបានរកឃើញ នៅក្នុង សវនាករជាសាធារណះដែលមាន ការធានាចំបាច់ ដើម្បី អោយ ជននោះការពារខ្លួន។
២. គ្មានជនណាម្នាក់ ត្រូវបានផ្ដន្ទាទោសពីបទល្មើស ព្រហ្មទណ្ឌ នៅពេលធ្វើអំពើ ឬ មានការខកខាន នេះ ដូចគ្នានេះដែរមិន ត្រូវមានការផ្ដន្ទាទោសឲ្យធ្ងន់ធ្ងរជាងទោសដែលបានកំណត់ឲ្យអនុវត្តក្នុងអំឡុងពេលដែលបទល្មើសបានកើតឡើងនោះឡើយ។
មាត្រា១២
គ្មានមនុស្សណាម្នាក់ ត្រូវរងការរំលោភ ជ្រៀតជ្រែកតាមអំពើចិត្តក្នុងជីវិត ឯកជនគ្រួសារ ទីលំនៅ ឬការឆ្លើយឆ្លង ឬការធ្វើឲ្យបះពល់ ដល់កិត្តិយស និង កេរ្ដិ៍ ឈ្មោះ របស់ខ្លួន បានឡើយ។ ជនគ្រប់រូប មានសិទ្ធិ ទទួលការការពារំពីច្បាប់ ប្រឆាំង នឹងការជ្រៀតជ្រែក ឬការប៉ះពាល់បែបនេះ។
មាត្រា១៣
១. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិធ្វើដំណើរ ដោយ សេរី និង មានសិទ្ធិជ្រើសរើស និវេសនដ្ឋានក្នុងរដ្ឋមួយ។ ២. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិចាកចេញពីប្រទេសណាមួយ រួមទាំង ប្រទេសរបស់ខ្លួនផង និង មានសិទ្ធិវិលត្រឡប់មកប្រទេសរបស់ខ្លួនវិញ។
មាត្រា១៤
១. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិ ស្វែងរក និងទទួល កន្លែងជ្រកកោន ក្នុង ប្រទេស ដទៃទៀត ក្នុងករណីមានការធ្វើទុកបុកម្នេញមកលើខ្លួន។
២. សិទ្ធិសុំជ្រកកោននេះ មិនអាចលើកមក សំអាងបានទេ ក្នុងករណីមានការចោទ ប្រកាន់ ដែលពិតជាកើតឡើង ពីបទល្មើស មិនមែននយោបាយ របស់សហប្រជាជាតិ។
មាត្រា១៥
១.មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិ ទទួលបានសញ្ជាតិមួយ។
២.គ្មានជនណាម្នាក់ អាចត្រូវដកហូតសញ្ជាតិ ឬ រារាំង សិទ្ធិប្ដូរសញ្ជាតិ របស់ខ្លួនបានឡើយ។
មាត្រា១៦
១. មនុស្ស ប្រុសស្រីដល់អាយុគ្រប់ការ មានសិទ្ធិរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ និង កសាងគ្រួសារ ដោយមិនប្រកាន់ពូជសាសន៍ សញ្ជាតិ ឬ សាសនាឡើយ។ មនុស្សប្រុសស្រី មានសិទ្ធិ ស្មើគ្នាក្នុងការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ ក្នុងចំណងអពាហ៍ពិពាហ៍ និង ក្នុង ពេល រំលាយ ចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍។
២. អាពាហ៍ពិពាហ៍អាចនឹងប្រព្រឹត្ត ទៅបាន លុះត្រាតែមាន ការព្រមព្រៀង ដោយ សេរី និង ពេញលេញពីអនាគត់ប្ដីប្រពន្ធ។
៣. គ្រួសារ ជាអង្គភាពធម្មជាតិ និង ជាអង្គភាពមូលដ្ឋាននៃសង្គម ហើយ គ្រួសារ មាន សិទ្ធិ ទទួលការការពារ ពីសង្គមនិង រដ្ឋ។
មាត្រា១៧
១. មនុស្ស គ្រប់រូប ទោះតែម្នាក់ឯងក្ដី ឬ ដោយរួមជាមួយ អ្នកដ៏ទៃក្ដី មានសិទ្ធិជាម្ចាស់ កម្មសិទ្ធិ។
២. គ្មានជនណាម្នាក់ ត្រូវបានដកហូតកម្មសិទ្ធិ តាមអំពើចិត្តឡើយ។
មាត្រា១៨
ជនគ្រប់រូប មានសិទ្ធិ សេរីភាព ខាងការគិត សតិសម្បជញ្ញះ និង សាសនា សិទញធិ នេះ រាប់ បញ្ចូល ទាំងសេរីភាព ផ្លាស់ប្ដូរសាសនា ឬ ជំនឿ ព្រមទាំង សេរីភាព សម្ដែងសាសនា ឬ ជំនឿរបស់ខ្លួន តែម្នាក់ឯង ឬ ដោយរួមជាមួយអ្នកដ៏ទៃជាសាធារណះឬជាឯកជន តាមការបង្ហាត់បង្រៀន ការអនុវត្ត ការគោរពបូជា និងការប្រតិ្តតាម។
មាត្រា១៩
មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ឋិសេរីភាពក្នុងការមានមតិ និងការសម្តែងមតិ។ សិទ្ឋិនេះរាប់បញ្ចូលទាំងសេរីភាពក្នុងការប្រកាន់មតិ ដោយគា្មនការរជ្រៀតជ្រែក និង សេរីភាពក្នុងការស្វែងរកការទទួល និងការផ្សព្វផ្សាយព័តមាន និងគំនិតនានាដោយគា្មនព្រំដែនទឹកដី ទោះតាមរយះមធ្យោបាយសម្តែងមតិណាមួយដ៏ដោយ។
មាត្រា២០
១. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ឋិសេរីភាពក្នុងការប្រជុំ ឬការរួមគា្នជាសមាគមដោយសន្តិវិធី។ ២. គ្មានជនណាម្នាក់ ត្រូវបានបង្ខិតបង្ខំអោយចូលរួមក្នុងសមាគមណាមួយឡើយ។
មាត្រា២១
១. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ឋិចូលរួមក្នុងការដឹកនាំកិច្ចការសាធារណះនៃប្រទេសរបស់ខ្លួនដោយផ្ទាល់ ឬ តាមរយះតំណាង ដែលបានជ្រើសរើសដោយសេរី។
២. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ឋិចូលបម្រើមុខងារសារណះនៃប្រទេសរបស់ខ្លួន ក្នុងលក្ខខណ្ឌសមភាព។
៣. ឆន្ទះរបស់់ប្រជាពលរដ្ឋជាមូលដ្ឋានអំណាចនៃការដឹកនំាកិច្ចការ សាធារណះ។ ឆន្ទះនេះត្រូវសម្តែងចេញតាមរយះការបោះឆ្នោតទៀងទាត់ តាមពេលកំណត់ និងពិតប្រាកដ ដែលមានលក្ខណះសកល ស្មើភាព និងសម្ងាត់ ឬតាមនីតិវិធីសមមូល ដែលធានាសេរីភាពនៃការបោះឆ្នោត។
មាត្រា២២
ក្នុងឋានះជាសមាជិកនៃសង្គមមនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ឋិទទួលបានសន្តិសុខសង្គម និងមានបុព្វ សិទ្ឋិសម្រេចបានសិទិ្ឋខាងសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៍ដែលចំាបាច់សម្រាប់សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងការរីកចំរើនដោយសេរីនៃបុគ្គលិកលក្ខណះរបសខ្លួនតាមរយះការខិតខំ របស់ជាតិនិង សហប្រតិបត្តិការអន្ដរជាតិ និង ដោយយោងទៅតាមការរៀចំនិង ធនធានរបស់ប្រទេសនីមួយៗ។
មាត្រា២៣
១. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិមានការងារធ្វើជ្រើសរើស ការងារដោយសេរី ទទួលលក្ខណ្ឌ ការងារត្រឹមត្រូវ និង ពេញចត្ត និង មានការការពារប្រឆាំង នឹង ភាពអត់ ការងារ ធ្វើ។
២. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិទទួលប្រាក់បៀវត្សស្មើគ្នា ចំពោះការងារដូចគ្នា ដោយគ្នាន ការរើសអើង។
៣. អ្នកធ្វើការងារ មានសិទ្ធិទទួលបានលាភការដោយសមធម៌ និងពេញចិត្ត ដើម្បីធានាអត្ថិភាព រស់នៅ រស់ខ្លួន និង គ្រួសារ ឲ្យសមស្រប នឹង សេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ នៃ មនុស្ស និង ត្រូវ បានបំពេញ បន្ដែមទៀត ដោយមធ្យោបាយផ្សេៗ នៃការកាពារ ផ្នែកសង្គម ប្រសិន បើចាំបាច់។
៤. មនុស្ស គ្រប់រូប មានសិទ្ធិ បង្កើត សហជីព និង ចូលរួម ក្នុង សហជីព ដើម្បី ការពារ ផលប្រយោជន៏របស់ខ្លួន។
មាត្រា២៤
មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិឈប់សម្រាក និង លំហែកាយ កំសាន្ដ រូមបញ្ជូលទាំង កម្រិតម៉ោងការងារសមហេតុផល និង ការឈប់សម្រាកដោយបានប្រាក់បៀវត្សតាមពេលកំណត់ទៀងទាត់ ។
មាត្រា២៥
១. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិ ទទួលបានកម្រិតជីវភាព គ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីធានា សុខភាព និង សុខមាលភាព របស់ខ្លួន និង គ្រួសារ រួមមានចំណីអាហារ សម្លៀកបំពាក់ លំនៅដ្ឋាន ការថែទាំ សុខភាព និង ដរវសង្គមកិច្ច ចាំបាច់ផ្សេងៗទៀផង។ មនុស្ស គ្រប់រូប មានសិទ្ធិទទួល បានការគាំពារនៅ ពេលគ្មាន ការងារធ្វើ មានជំងឺ ពិការ មេម៉ាយ ឬពោះម៉ាយ ចាស់ជរា ឬ នៅ ពេលបាត់បង់ មធ្យោបាយធានាជីវភាព ដែលបណ្ដាលមកពីកាលះទេសៈផុតពីឆន្ទៈ របស់ខ្លួន។
២. មាតុភាព និង កុមារភាព មានសិទ្ធិ ទទួលជំនួយ និងការថែទាំពិសេស។ កុមារគ្រប់ រូប ទោះកើត ពីឪពុកម្ដាយមានខាន់ស្លា ឬ ឥតខាន់ស្លាក្ដី ត្រូវបានទទួលការកាពារខាងសង្គមកិច្ច ដូចគ្នា។
មាត្រា២៦
១. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិ ទទួលបានការអប់រំ។ ការអប់រំ ត្រូវឥតបង់ថ្លៃ យ៉ាងហោច ណាស់ សម្រាប់ការអប់រំបឋមសិក្សា និង អប់រំមូលដ្ឋាន។ ការអប់រំបឋមសិក្សា គឺជាកាតព្វកិច្ច។ ការអប់រំខាងបច្ចេកទេស និង វិជ្ជាជីវះ ត្រូវ រៀបចំអោយមានជាទូទៅ។ ការអប់រំឧត្ដមសិក្សា ត្រូវបើកអោយចូលរៀន ស្មើភាពគ្នា ដោយឈរលើមូលដ្ឋាន សមត្ថភាព។
២. ការអប់រំ ត្រូវសំដៅទៅរកការរើកលូតលាស់ពេញលេញ នៃបុគ្គលិក លក្ខណះ របស់ មនុស្ស និង ការពង្រឹងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និង សេរីភាព មូលដ្ឍាន ការអប់រំ នេះ ត្រូលើកកំពស់ ការយល់ដឹង ការអត់ឳនអធ្យាស្រយ័គ្នា និោង មិត្តភាព រវាង ប្រជាជាតិ និង ក្រុម ជូជសាសន៏ ឬ ក្រុម សាសនាទាំងអស់ ព្រមទាំង ការអភិវឌ្ឃន៏ សកម្មភាពរបស់ សហប្រជាជាតិ ក្នុង ការថែរក្សា សន្ដិភាព។ ៣. មាតាបិតា មានសិទ្ធិ ជាអាទិភាព ក្នុងការជ្រើសរើស ប្រភេទ នៃការ អប់រំសម្រាប់បុត្រធីតារបស់ខ្លួន។
មាត្រា២៧
១. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិចូលរួមដោយសេរី ក្នុងជីវភាព វប្បធម៌ របស់សហគមន៏ អាស្រយ័ផល សិល្បះ និង ចូលរួមចំណែកក្នុងវឌ្ឍនភាព វិទ្យាសាស្រ្ដ និង ក្នុង ផលប្រយោជន៏ ដែលបានមកពីវឌ្ឍនភាពនេះ។
២. មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិទទួលការការពារផលប្រយោជន៍ខាងសីលធម៌ និងសម្ភារៈ ដែលបានមកពីផលិតកម្មខាងវិទ្យាសាស្ត្រ និងអក្សរសាស្រ្តឬ សិល្បៈ ដែលជាស្នាដៃរបស់ខ្លួន។
មាត្រា២៨
មនុស្សគ្រប់រូបមានសិទ្ធិទទួលបាននូវសណ្តាប់ធ្នាប់សង្គមនិងអន្តរជាតិ ដែលធ្វើ អោយសិទ្ធិ និង សេរីភាព ចែងក្នុងសេចក្តីប្រកាសនេះ អាចសំរេចបានដោយពេញលេញ។
មាត្រា២៩
១.មនុស្សគ្រប់រូបមានករណីកិច្ចចំពោះសហកមន៍ ដែលជាកន្លែងតែមួយគត់ ដែល អាច បង្កើតបានការរីកចម្រើនដោយសេរី និងពេញបរិបូរណ៍នូវបុគ្គលិកលណះរបស់ខ្លួន ។ ២.ក្នុងការប្រើប្រាស់សិទ្ធិនិងសេរីភាពរបស់ខ្លួន មនុស្សគ្រប់រូប ត្រូវស្ថិតនៅត្រឹមតែ កំរិត ព្រំ ដែនដែលច្បាប់បានកំណត់សំរាប់ការទទួលស្គាល់ និងការគោរពសិទ្ធិ និងសេរីភាព របស់អ្នកដ៏ទៃ និងបំពេញសេចក្តីត្រូវការយ៉ាងត្រឹមត្រូវខាងសីលធម៌ សណ្តាប់ធ្នាប់សាធា រណះ និងសុខុមាលភាពទូទៅ នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យតែប៉ុណ្ណោះ ។ ៣.តែយ៉ាងណាក៏ដោយ សិទ្ធិនិងសេរីភាពទាំងនេះ មិនអាចយកទៅប្រើផ្ទុយនិង គោលបំណងនិងគោលការទាំងឡាយរបស់សហប្រជាជាតិឡើយ ។
មាត្រា៣០
គ្មានបទបញ្ញាតិណាមួយនៃសេចក្តីប្រកាសនេះ អាចត្រូចបានបកស្រាយតម្រូវថា រដ្ឋណាមួយ ក្រុមណាមួយ ឬបុគ្គលណាម្នាក់ មានសិទ្ធិបែបណាមួយធ្វើ ក្នុង ការធ្វើ សកម្មភាព ឬ ការប្រព្រឹតអំពើអ្វីមួយ ដែលសំដៅទៅបំផ្លិចបំផ្លាញ នូវសិទ្ធិ និង សេរីភាព ទាំងឡាយ ដែលមានចែង នៅក្នុង សេចក្ដីប្រកាស នេះឡើយ។
Universal Declaration of Human Rights in Khmer in PDF
Preamble
Whereas recognition of the inherent dignity and of the equal and inalienable rights of all members of the human family is the foundation of freedom, justice and peace in the world,
Whereas disregard and contempt for human rights have resulted in barbarous acts which have outraged the conscience of mankind, and the advent of a world in which human beings shall enjoy freedom of speech and belief and freedom from fear and want has been proclaimed as the highest aspiration of the common people,
Read more…