Mr. Sophoan Seng the CEROC leader on VOD Show Program

On March 18, 2015 at 2:00pm Phnom Penh time, Mr. Sophoan VOD Round TableSeng who is the Leader of The CEROC joint live Round Table Discussion with VOD radio www.sarika.info regarding recent letters of The CEROC sent to H.E.Sam Rainsy and H.E.Sar Kheng, Minority and Majority Leader of the Assembly. The discussion was facilitated by Mrs.Lim Thida and the Four Speakers are: Mr. Sophoan Seng, Mr. Rong Chun, Mr. Ath Thon and Mr. Dy Thehoya.

Below is whole videotaping of the Talk Show and the Letters.


Letter to HE Sam Rainsy in English

Letter to HE Sam Rainsy in Khmer

Letter to HE Sar Kheng in English

Letter to HE Sar Kheng in Khmer


NGOs Out of Politics – PM’s Office

Op-Ed: Khmer Time

NGOs Out of Politics – PM’s Office

Sunday, 15 March 2015; News by Khmer Times / T. Mohan and Ros Chanveasna

 

Manith Hun (L), deputy director of  Prime Minister’s cabinet, argues that keeping NGOs out of political election campaigns creates a level playing field. He is seen here attending a 2012 ceremony in Phnom Penh. Photo: Reuters

PHNOM PENH (Khmer Times) – Proposed election legislation banning civil groups from election campaigning is being misinterpreted, says a close aide of the prime minister.
The bill refers to institutions and not to individuals working for local or international non-governmental organizations (NGOs or INGOs).
Manith Hun, Prime Minister Hun Sen’s deputy cabinet director, told Khmer Times that the new law is designed to protect voters from false information.
“This is because during the 2013 general election campaign period, there were several INGOs and NGOs which spread false information in order to influence public opinion, which had a great impact on voter’s decision as to which party they would vote for,” said Mr. Manith, 33, who entered the public sphere in 2012 when he ran a program of student volunteers measuring land for villagers.
“This was the same as the propaganda dished out by certain political parties while destroying the image of another,” he said.
Referring to the ruling Cambodian People’s Party (CPP), the prime ministers’advisor said: “In the case of the 2013 election, several of the latter destroyed the image of the government and of the CPP, while helping out the CNRP.”
The New Law Creates Fair Play
Mr Manith, who usually remains out of the public limelight, commented that the new law merely makes a level playing field for all political parties, as it requires the civil groups and NGOs to remain neutral and fair.
“However, as individuals working within the local and international NGOs, they can campaign for any party, as long as they do not use the titles of their institutions nor the institution’s banner,” Mr. Manith said.

Read more…


ឯកអគ្គរដ្ឋ​ទូត​អាមេរិក​ស្នើ​ឲ្យ​រដ្ឋសភាកម្ពុជាពិចារណា​ចំណុច​រឹតបន្តឹង​សិទ្ធិសេរីភាព​ក្នុង​​ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោត​ថ្មី​

Op-Ed: VOD Hot News

ឯកអគ្គរដ្ឋ​ទូត​អាមេរិក​ស្នើ​ឲ្យ​រដ្ឋសភាកម្ពុជាពិចារណា​ចំណុច​រឹតបន្តឹង​សិទ្ធិសេរីភាព​ក្នុង​​ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោត​ថ្មី​

ដោយ៖​ ទូច​ សុខា​ | ថ្ងៃចន្ទ ទី16 មិនា 2015 | 43 នាទី មុន

ឯក​អគ្គរដ្ឋទូត​អាមេរិក​ប្រ​ចាំ​កម្ពុជា លោក វាលៀម ថដ(William E. Todd

ឯក​អគ្គ​រដ្ឋ​ទូត​អាមេរិក​ប្រ​ចាំ​កម្ពុជាសម្តែង​ក្តី​បារម្ភ​របស់​ខ្លួន​ចំពោះ​ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោតថ្មី ដែល​លោក​គិត​ថា​​បាន​​​រឹត​បន្តឹ​ង​សិទ្ធិសេរី​ភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ និង​ការ​ជួប​ជុំ​របស់​ប្រ​ជា​ពល​រដ្ឋ និងសង្គម​ស៊ីវិល ដោយជំរុញ​​​ឲ្យ​សភា​​ពិចារណាឲ្យ​បាន​ល្អិត​ល្អន់​ចំពោះ​ផល​ប៉ះ​ពាល់​​លើសិទ្ធិសេរីភាពជា​មូលដ្ឋាន។​

ឯក​អគ្គរដ្ឋទូត​អាមេរិក​ប្រ​ចាំ​កម្ពុជា លោក វាលៀម ថដ(William E. Todd) បាន​សរសេរ​ដូច្នេះនៅ​ក្នុង​ប្លុក​​​របស់​លោក ដែល​ត្រូវ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​មី​នា។ លោក​បាន​លើក​ឡើង​ពី​ក្តី​បារម្ភ​របស់​ប្រ​ជា​​ពល​រដ្ឋ និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិលមួយ​ចំនួន​ចំពោះ​ការ​កម្រិត​សិទ្ធិ​សេរី​ភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ និងការ​ជួប​ជុំ​នៅ​ក្នុង​ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោតជ្រើស​តាំង​តំណាង​រាស្រ្ត​ថ្មីនេះ​។ លោកវាលៀមជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋសភា​កម្ពុជាពិចារណា​​ដោយ​ល្អិត​ល្អន់​លើ​ចំណុច​ទាំង​​នេះ ដើម្បី​ជៀស​វាង​ផល​ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​បោះ​ឆ្នោត​លើក​ក្រោយ និង​ប៉ះ​ពាល់​​​ដល់​​សិទ្ធិ​ជា​មួល​​ដ្ឋាននៃ​ការ​ជួប​ជុំ និង​បញ្ចេញ​មតិ។​

លោក​បាន​សរសេរនៅលើប្លុក​របស់លោកថា​«ខ្ញុំ​ត្រូវ​តែ​សារភាព​ថា​ខ្ញុំ​បារម្ភ​ និង​ហើយ​មិន​យល់​ថាតើ​ការ​កម្រិត​​​គឺ​ជា​ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រសើរ​យ៉ាងម៉េច។ ខ្ញុំសង្ឃឹម​ និង​ជំរុញ​យ៉ាងមុតមាំ​ថា​រដ្ឋសភានឹងពិចារណា​ច្បាប់​ទាំង​ពីរថ្មី​នេះ​(ដែលគម្រោង​នឹង​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៩​ខែមីនា) ដោយ​ពិចារណា​ឲ្យ​បាន​ហ្មត់ចត់​ចំពោះ​ផល​ប៉ះ​ពាល់​ ដែល​​ការផ្លាស់​ប្តូរ​នេះ​​នឹង​មាន​ទៅ​ការបោះឆ្នោត​នៅពេលអនាគត។ ជាពិសេស​ឥទ្ធិពល​ទៅ​លើ​សិទ្ធិ​សេរី​ភាព​ជាមូលដ្ឋាន​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ និង​ការ​ប្រមូលផ្តុំ»។​

កន្លងទៅ ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​សហភាព​អឺរ៉ុប លោក ហ្ស​ង​ហ្វ្រង់​ស័រ កូតាំ​ង (Jean-François Cautain) ក៏​បាន​ស្នើ​ឲ្យ​ក្រុមការងារ​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ ពិនិត្យ​លើ​ច្បាប់​ដាក់​ទោសទណ្ឌ​នោះ​ឡើងវិញ ដើម្បី​ធានា​ថាអង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​មាន​សិទ្ធិ​ពេញលេញក្នុង​ការជំរុញឲ្យ​ដំណើរការ​បោះ​ឆ្នោត​មួយ​ប្រកបដោយ​តម្លាភាព។ លោក​បញ្ជាក់ថា​«​មាត្រា​ទី​៨៤​ស្តីពី​ច្បាប់​ក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ថ្មី​នេះហាក់ដូចជា​ផ្ទុយទៅនឹង​មាត្រា​ទី​៤១​នៃ​រដ្ឋ​ធម្ម​នុញ្ញ ក៏ដូចជា​ការប្តេជ្ញាចិត្ត​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​កតិកាសញ្ញា​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ និង​នយោ​បាយ​​»។​

ក្នុងសេចក្តី​ព្រាង​សេចក្តី​​ស្នើរបស់​ច្បាប់​ស្តី​អំពី​ការ​ជ្រើស​តាំង​តំណាង​រាស្រ្ត ជំពូកទី៧ ត្រង់​មាត្រា៨៤ ​ចំណុច​​​មួយ​ចែង​ថាអង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋា​ភិ​បាល ឬ​សមាគមក្នុង​ស្រុក និង​សមាគម ឬ​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ដែល​​បំពេញ​​ការ​ងារ​ក្នុង​ព្រះ​រាជាណាចក្រ​កម្ពុជា មិន​ត្រូវ​និយាយ​ដោយ​ផ្ទាល់ ឬ​ដោយ​ប្រ​យោល ឬ​សរសេរ​ជា​​លា​យ​លក្ខណ៍​អក្សរ ក្នុង​ន័យ​ប្រមាថ មាក់​ងាយ​គណបក្ស​នយោ​បាយណាមួយ ឬ​បេក្ខ​ជន​ណា​ម្នាក់។​ ជំពូក​ទី១០ ត្រង់​មាត្រា១៤៨ ចែង​ថា​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀប​ចំការ​បោះ​ឆ្នោត(គជប​) នឹង​​​ផាក​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​ពី​១០​​លានទៅ​២០​លាន​រៀល ចំពោះអង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋា​ភិ​បាល ឬ​សមាគមក្នុង​ស្រុក និង​សមាគម ឬ​​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ដែលបាន​​ធ្វើ​សកម្ម​ភាព​ដោយ​ផ្ទាល់​ ឬ​ដោយ​ប្រ​យោល បំពាន​បញ្ញតិនៃ​មាត្រា៨៤នៃ​ច្បាប់​នេះ​។​ មាត្រា​ចែង​បន្ត​ថា​ការ​ទទួល​ខុសត្រូវ​ខាង​លើ មិន​លើក​លែង​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​របស់​រូបវន្ត​បុគ្គលចំពោះ​អំពើ​ដដែល​ខាង​លើ ឬ​បទ​ល្មើស​ផ្សេង​ទៀតដែល​បញ្ញត្តិ​ក្នុង​ក្រម​ព្រហ្ម​ទណ្ឌនោះ​ឡើយ។​

នាយក​ប្រតិបត្តិ​អង្គការ​ខុមហ្វ្រែល លោក គល់ បញ្ញា​ យល់​ថាច្បាប់​នេះ​នឹង​ទាញ​ទម្លាក់​ស្តង់​ដារ​សិទ្ធិ​សេរី​ភាព​របស់​ប្រ​ជាពល​រដ្ឋ ក្នុង​ការ​ចូល​រួមសកម្ម​ក្នុង​ជីវភាពយោ​បាយ  និង​សេរី​ភាព​បង្កើត​សមាគម និង​បញ្ចេ​មតិ ដែល​​ផ្ទុយ​ទៅ​នឹ​ង​ច្បាប់​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ។ ​លោក​ថា«…ហើយ​យើង​ទៅ​ដក​សេរី​ភាព​ហ្នឹង​ ហើយ​យើង​ថា​សកម្ម​​ភាព​របស់​គេ​ចូល​ក្នុងជីវភាព​នយោ​បាយ​​ហ្នឹង​សុទ្ធ​តែ​ជា​បទ​ល្មើស​ នេះ​ជា​ការ​រំលោភ​ធ្ងន់​ធ្ងរ ខ្ញុំ​គិត​ថា​យើង​​ត្រូវ​តែ​ពិនិត្យ​ឡើង​វិញ…យើង​ត្រូវ​តែ​គោរព​តាម​ស្តង់​ដារអន្តរ​ជាតិ ជាពិសេស​ច្បាប់​អន្តរជាតិ»

លោក​ គល់ បញ្ញា បន្ត​ថាសង្គម​ស៊ី​វិល​នឹង​បញ្ជូន​អនុសាសន៍​ទៅ​គ្រប់​តំណាង​រាស្រ្តទាំង​អស់​ ដើម្បី​ឲ្យ​ពួក​គាត់​​ពិចារណាទៅ​លើ​អនុសាសន៍​របស់​សង្គម​ស៊ីវិល​ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​មាត្រា​មួយ​ចំនួន​ដែល​បាន​រឹតត្បិត​សិទ្ធិ​ជាមូល​ដ្ឋាន​របស់​ប្រ​ជាពល​រដ្ឋ និង​សង្គម​ស៊ីវិល។ លោកថាសង្គម​ស៊ីវិលនឹង​​តាម​ដាន​មើល​ទៀត​ថា តើ​មា​ន​តំណាង​រាស្រ្ត​រូប​​ណា​ខ្លះ ដែល​បាន​ចូល​រួម​អនុម័ត​ច្បាប់​ ​ដក​សិទ្ធិ​របស់​ប្រ​ជាពល​រដ្ឋ ដែល​ផ្ទុយ​ពី​រដ្ឋ​ធម្ម​នុញ្ញ និង​​កត់​ត្រា​ឈ្មោះ​តំណាង​រាស្រ្ត​នោះ​ទុក​ជា​ប្រ​វត្តិសាស្រ្ត។​​

គួរ​រំឮកថា​ កាល​ពី​សប្តាហ៍​កន្លង​ទៅ លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់​លើកឡើងគណបក្ស​ទាំងពីរ​នឹង​មិន​រៀប​ចំ​​សិក្ខាសាលា​ពិគ្រោះ​យោបល់​លើ​ច្បាប់​បោះឆ្នោត​ថ្មី​ម្ដងទៀត ​តាម​ការទាមទារ​របស់​សង្គម​ស៊ីវិល​នោះ​​ទេ។

តាមគម្រោង​រដ្ឋសភា​នឹង​ជជែក​ដេញ​ដោល​លើ​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៩​ខែមីនា ឆ្នាំ​២០១៥​ខាងមុ​ខ​នេះ។ បើ​តាម​លោក កឹម សុខា អនុ​ប្រធាន​ទី​១​នៃ​រដ្ឋសភា និង​ជាអនុប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់នេះ​​នឹង​ត្រូវ​បញ្ជូន​ទៅ​កាន់​ព្រឹទ្ធសភា និង​ព្រះមហាក្សត្រ​ ​ដើម្បី​ឡាយព្រះហស្ថលេខា​នៅ​មុន​​ថ្ងៃទី​៣០ ខែ​មីនា​នេះ៕​


Election laws to get ‘no more’ discussion

Op-Ed: Phnom Penh Post

Election laws to get ‘no more’ discussion

Mon, 16 March 2015

Two new laws governing elections and the functioning of the National Election Committee are expected to be passed without further debate during a session of parliament later this week.

Representatives of the ruling Cambodian People’s Party and opposition Cambodia National Rescue Party announced the decision yesterday, despite opposition to the current drafts from election watchdogs.

Kuoy Bunroeun, head of the CNRP working group, said there would be “no more discussion” of the laws because they had already been agreed on by both parties last week. Sik Bun Hok, a CPP lawmaker, could not confirm that the current drafts would remain intact, but said “we are in a hurry to pass this law”.

The Election Reform Alliance (ERA), a group of 60 nongovernmental election monitors, boycotted a public forum last week where the drafts were presented. Koul Panha, executive director of Comfrel, a member of the ERA, urged the parties to reconsider and amend the laws.

“It affects civil society, and also the rights of parties and observers,” he said. “The parties must resolve this problem.”


គ្មាន​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ដោយ​សេរី​ទេ ប្រសិន​បើ​មិន​មាន​សេរីភាព

Op-Ed: Post Khmer

ស្ត្រី​ម្នាក់​ត្រូវ​បាន​កម្លាំង​សន្តិសុខ​ហាម​ឃាត់​នៅ​ក្នុង​ការ​តវ៉ា​មួយ​នៅ​ភ្នំពេញ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​មុន។

ស្ត្រី​ម្នាក់​ត្រូវ​បាន​កម្លាំង​សន្តិសុខ​ហាម​ឃាត់​នៅ​ក្នុង​ការ​តវ៉ា​មួយ​នៅ​ភ្នំពេញ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​មុន។ ម៉ៃ វីរៈ

គ្មាន​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ដោយ​សេរី​ទេ ប្រសិន​បើ​មិន​មាន​សេរីភាព

Fri, 13 March 2015

គេ​ទទួល​ស្គាល់​ជា​សកល​ថា សេរីភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ គឺជា​សេរីភាព​មូលដ្ឋាន ដែល​រាល់​ប្រទេស​ប្រកាន់​យក​របប​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​សេរី​ពហុបក្ស ត្រូវ​តែ​លើក​កម្ពស់។ ស្រប​តាម​គោល​ការណ៍​នេះ រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា បាន​ចែង​ជា​ឱឡារិក​អំពី​សេរីភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​នៅ​ក្នុង​មាត្រា ៤១។ ទោះ​យ៉ាង​ណា​ក្តី សារ​សំខាន់​នៃ​សេរីភាព​មូលដ្ឋាន​ជា​ញឹកញាប់​មិន​ត្រូវ​បាន​យល់​ច្បាស់​ទេ។

ដោយ​សារ​សេរីភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ គឺជា​គោល​គំនិត​ដែល​មាន​ប្រភព​មកពី​លោក​ខាង​លិច ខ្ញុំ​នឹង​ប្រើ​ប្រាស់​ទ្រឹស្តី​ស្តីពី​សេរីភាព​ដែល​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ជា​ទូទៅ​នេះ​នៅ​ក្នុង​ប្រពៃណី​អាមេរិក​នៃ​ច្បាប់​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ។ ប្រពៃណី​ច្បាប់​ទំនើប​នេះ​ផ្តល់​នូវ​ហេតុផល​បួន​ដែល​សេរីភាព​នេះ​ត្រូវ​តែ​មាន​និង​ត្រូវ​តែ​អនុវត្ត។

ទីមួយៈ​​ សេរីភាព​នេះ​នឹង​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​អារម្មណ៍​អភិបាល​កិច្ច​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​សម្រាប់​ប្រជាជន។ ការ​និយាយ​ដោយ​សេរី​គឺ​សំខាន់​ណាស់​នៅ​ក្នុង​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​ពិត​ប្រាកដ ពីព្រោះ​អ្នក​បោះ​ឆ្នោត អាច​មាន​ឥទ្ធិពល​បំផុត​ទៅ​លើ​ការ​ជ្រើស​រើស​គោល​នយោបាយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល តាម​រយៈ​សេរីភាព​នៃ​ការ​និយាយ​ស្តី និង​អាច​វាយតម្លៃ​សមត្ថភាព​បេក្ខជន​បាន​យ៉ាង​ល្អ តាម​រយៈ​ការ​ពិភាក្សា​គ្មាន​កំហិត អំពី​គំនិត​និង​អំពើ​របស់​បេក្ខជន​នោះ។ ម្យ៉ាង​ទៀត នៅ​ក្នុង​របប​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​សេរី ប្រជាជន​ត្រូវ​តែ​មាន​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ។ នេះ​គួរ​តែ​ដូច​គ្នា​ដែរ នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា ដែល​ចែង​ជា​ឱឡារិក​ថា អំណាច​ទាំង​អស់​គឺ​បាន​មក​ពី​ប្រជាជន (មាត្រា ៥១)។ ប្រជា​ធិបតេយ្យ​តំណាង​រាស្ត្រ មិន​មែន​មាន​ន័យ​ថា ប្រជាជន​ឈប់​និយាយ​នោះ​ទេ។ សមត្ថភាព​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​គឺជា​ស្នូល​នៃ​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​សេរី។

ទីពីរៈ ការ​និយាយ​ដោយ​សេរី​គឺជា​មុខងារ​នៃ​យន្តការ​ស្វែង​រក​ការ​ពិត ហើយ​ការ​ពិត ពិត​ប្រាកដ​នឹង​អាច​រក​ឃើញ​ដោយ​ងាយ​ស្រួល។ នេះ​គឺ​ដោយ​សារ​តែ​ការ​ពិភាក្សា​ដោយ​ចំហ​ដែល​ជា​ញឹក​ញាប់​ឈាន​ទៅ​ដល់​ការ​ស្វែង​រក​អ្វី​ត្រូវ អ្វី​ខុស។ វា​ស្ទើរ​តែ​ពិបាក​រក​ជម្រើស​អ្វី​ប្រសើរ​ជាង​នេះ។ គ្មាន​ពលរដ្ឋ​ណា​ដែល​នឹង​និយាយ​ថា រដ្ឋាភិបាល​គឺជា​ស្ថាប័ន​តែ​មួយ​គត់​ដែល​អាច​កំណត់​អ្វី​ត្រូវ​ឬ​ខុស​នោះ​ទេ។ ដូច​ដែល​យើង​ដឹង​ហើយ​ថា រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា ចែង​អំពី​គោល​គំនិត នៃ​ការ​ស្វែង​រក​ការ​ពិត​ពី​ប្រជាជន ជា​ឧទាហរណ៍​តាម​រយៈ​សមាជ​ជាតិ (មាត្រា ១៤៧) ដែល​នៅ​ក្នុង​អំឡុង​សមាជ​នោះ ប្រជាជន​នឹង​អាច​និយាយ​ដោយ​ផ្ទាល់ អំពី​ថា តើ​គោល​នយោបាយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដោយ​ល្អ​ឬ​មិន​ល្អ?

 
Read more…


ចាប់​ច្រវា​សម្លឹង​ត្រើយ on NEC reform

Op-Ed: Post Khmer

អ្នក​បោះ​ឆ្នោត​នៅ ខេត្ត​កំពង់ចាម ពិនិត្យ​ឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត​កាល​ពី ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣។

អ្នក​បោះ​ឆ្នោត​នៅ ខេត្ត​កំពង់ចាម ពិនិត្យ​ឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត​កាល​ពី ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣។ហេង ជីវ័ន

ចាប់​ច្រវា​សម្លឹង​ត្រើយ

Wed, 11 March 2015

មុន​នឹង​ចាប់​ផ្តើម​ចែក​រំលែក​នូវ​ការ​យល់​ឃើញ​ខ្លះៗ​ផ្ទាល់​ខ្លួន ខ្ញុំ​សុំ​រំឭក​មិត្ត​អ្នក​អាន​ទាំង​អស់​សូម​ចាំ​ថា លទ្ធផល​នៃ​កំណែ​ទម្រង់ គ.ជ.ប កើត​ចេញ​ពី​ការ​ចរចា​គ្នា​រវាង​បក្ស​ពីរ ដូច​នេះ គ្មាន​អ្វី​ដាច់​ខាត ហើយ​គ្មាន​អ្វី​ឥត​ខ្ចោះ​នោះ​ទេ អ្វីៗ​មិន​បាន​ដូច​ចិត្ត​ទាំង​អស់​នោះ​ទេ។ សឹមៗ​កុំ​បំបោល ក្រែង​មិន​ដល់ ដូច​ប្រាថ្នា។

ទី១. ផ្តើម​ចេញ​ពី​ការ​ថែម​អាសនៈ​ពី ១ ទៅ ៣ នៅ​មណ្ឌល​កំពង់​សោម។ សង្គ្រោះ​ជាតិ​ចង់​បាន​ពីរ តែ​ប្រជាជន​ចង់​បាន​បី។ ចង់​ពីរ​មិន​ព្រម បើ​មិន​យក​បី មាន​តែ​អត់។ ការ​ពិត​បើ​និយាយ​ពី​ចំនួន គឺ​ច្បាស់​ជា​ចាញ់​ប្រៀប បក្ស​ប្រជាជន តែ​បើ​និយាយ​ពី​នយោបាយ គឺ​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បាន​បោះ​មួយ​ជំហាន ពី​ខេត្ត​ដែល​មិន​អាច​ឈរ​ជើង​បាន ទៅ​ជា​បង្កើត​បាន​ជា​បន្ទាយ​មួយ​សម្រាប់​ឈរ​ជើង​ហើយ​ជា​បន្ទាយ​សម្រាប់​ខ្សែ​រាជវង្ស​ចូល​ក្នុង​នយោបាយ​ជាតិ​ផង។ ទីបំផុត​ទៅ អ្នក​ណា ២ អ្នក​ណា ១ នៅ​មិន​ទាន់​ដឹង​ទេ។ នយោបាយ​ដូច​បាល់​មូល។ នយោបាយ​មាន​ពីរ​ផ្លូវ ថា​តើ​វាយ​ពី​ក្រៅ ឬ​វាយ​ពី​ខាង​ក្នុង។ កម្លាំង​ច្រើន​វាយ​ព័ទ្ធ​ពី​ក្រៅ កម្លាំង​តិច​ធ្វើ​សង្គ្រាម​ផ្កា​រីក។

ទី២. បើ​និយាយ​ពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត គេ​និយាយ​ពី​ចំណុច​ធំ​ពីរ ថា​តើ​សមាសភាព គ.ជ.ប ឯករាជ្យ​ទេ អព្យាក្រឹត​ទេ ឬ​តុល្យភាព​ទេ ហើយ​ការ​អនុវត្ត​ការងារ​របស់ គ.ជ.ប បាន​ត្រឹម​ត្រូវ​តាម​ច្បាប់​ទេ។ និយាយ​ពី​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់ បង្កើត​ច្បាប់ ត្រូវ​មើល​មនុស្ស។ ជា​ការ​ពិត​សមាសភាព គ.ជ.ប ថ្មី​នេះ មិន​ឯករាជ្យ មិន​អព្យាក្រឹត​ទេ ព្រោះ​បញ្ជូន​ទៅ​ពី​បក្ស ៤ ទល់ ៤ មាន​តែ​អ្នក ទី៩ ទេ ដែល​ឯករាជ្យ តែ​ប្រព័ន្ធ​នេះ​គឺមាន​តុល្យភាព រក្សា​នូវ​លំនឹង​រវាង​ភាព​ត្រូវ​និង​ខុស ដែល​ពី​មុន​គ្រប់​គ្រង​ផ្តាច់​មុខ​ដោយ​បក្ស​តែ​មួយ ដូចនេះ គ.ជ.ប ថ្មី​គឺ​ប្រសើរ​ជាង​មុន ក្នុង​ការ​គ្រប់​គ្រង ចាត់​ចែង ដឹក​នាំ សម្រេច​ចិត្ត។ បើ​បាន​ចំណែក​គ្រប់​គ្រង គ.ជ.ប ហើយ ស្រាប់​តែ​មាន​បក្ស​ណា ចោល​ម្សៀត​ធ្វើ​មិន​កើត ហៃ​អើ​តាម​តែ​គេ ពេល​នោះ ចាំ​កាប់​ក៏​មិនទាន់​ហួស​ពេល​ដែរ។ គ្មាន​អ្នក​ណា ធ្វើ​អត្តឃាត​ខ្លួន​ឯង​ទេ មាន​តែ​មនុស្ស​ឆ្កួត។

ទី៣. ការ​សម្រេច​ចិត្ត​ជា​ទូទៅ​របស់ គ.ជ.ប គឺ​ប្រើ​ប្រព័ន្ធ​ឆ្នោត ៥០ ភាគរយ បូក ១ មាន​តែ​បទ​បញ្ជា​ផ្ទៃ​ក្នុង​របស់ គ.ជ.ប ទេ ដែល​តម្រូវ​ឲ្យ​យក​សំឡេង​ភាគ​ច្រើន ដោយ​ប្រៀប ២/៣។ បទ​បញ្ជា​ផ្ទៃ​ក្នុង សម្រាប់​ការ​ធ្វើ​ការងារ​ជា​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់ គ.ជ.ប ត្រូវ​ចេញ​ពី ២/៣ តើ​មាន​អ្នក​ណា​ថា ការងារ​មិន​ដើរ​ល្អ? បក្ស​ប្រជាជន គឺ​ប្រាកដ​ជា​ទាមទារ​ធ្វើ​ជា​ប្រធាន គ.ជ.ប ចំណែក​អនុ​ប្រធាន គឺ​សង្គ្រោះ​ជាតិ។ ក្នុង​ករណី ៤ ទល់ ៤ សំឡេង​ប្រធាន​មាន​ឧត្តមានុភាព ដែល​មាន​ន័យ​ថា មាន​អំណាច​អាច​សម្រេច​ចិត្ត​បាន។ អាច​ទៅ​កើត វា​ទាល់​តែ​បុគ្គល​ឯករាជ្យ​ម្នាក់ ទី៩ នោះ អនុបវាទ ឬ​ត្រូវ​គេ​គំរាម​សន្តិសុខ មិន​អាច​មក​ប្រជុំ​សម្រេច​កិច្ចការ​សំខាន់ៗ​បាន ដូច​នេះ ដើម្បី​ដោះ​ស្រាយ បញ្ហា​នេះ សមាជិក គ.ជ.ប អាច​ស្នើ​សុំ​ការ​ការពារ​សន្តិសុខ​បាន ក្នុង​ករណី​ចាំបាច់។ អាច​មាន​មតិ​លើក​ឡើង​ថា អាជ្ញាធរ​ជា​របស់​រដ្ឋាភិបាល អ៊ីចឹង​ក្រែង​លោក​ចុះ​ទឹក​ក្រពើ​ឡើង​លើ​ខ្លា។ ដូច​នេះ​ហើយ​បាន​អាទិភាព​របស់​អ្នក​នយោបាយ​គឺ​កំណែ​ទម្រង់​ស្ថាប័ន​ជាតិ​ធំៗ ដើម្បី​ជួយ​ទប់​គ្នា។

 
Read more…