នៅថ្ងៃទី១៩ ខែកុម្ភះ ឆ្នាំ២០១៦ វេលាម៉ោង៣ទៅម៉ោង៥ លោកសេង សុភ័ណ ប្រធានដឺសុីរ៉ក់ អមជាមួយជំនួយការម្នាក់ បានទទួលកិត្តិយសពីឯកឧត្តមគួយ ប៑ុនរឿន អនុប្រធានគ.ជ.ប. អនុញ្ញាតអោយចូលជួបពីភាក្សាអំពីសិទ្ធិនិងការចូលរួមបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជារបស់ខ្មែរនៅក្រៅស្រុក នៅឯទីស្នាក់ការធំរបស់គ.ជ.ប.។

កិច្ចពិភាក្សាត្រូវបានចូលរួមដោយសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៌ពីរនាក់និងអគ្គលេខាធិការដ្ឋានរងពីរនាក់របស់គ.ជ.ប.។ សេចក្តីសង្ខេបនៃកិច្ចពិភាក្សាមានដូចតទៅ៖

១. លោកសេង សុភ័ណ វាយតំលៃខ្ពស់ទៅលើច្បាប់និងអង្គភាពគ.ជ.ប.ថ្មីថាមានភាពប្រសើរនិងឯករាជ្យជាងមុនជាមួយសេចក្តីសង្ឃឹមនូវកិច្ចការដំបូងរបស់គេគឺការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ២០១៧និងការបោះឆ្នោតជាតិ២០១៨។ លោកសេង សុភ័ណផ្តោតសំខាន់ទៅលើការរួមបញ្ចូលខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសអោយមានសិទ្ធិនិងឱកាសងាយស្រួលបានចូលរួមបោះឆ្នោត (inclusiveness)។ បញ្ជាក់បន្ថែមទៅលើអង្គការដឺសុីរ់ក៉ ឬគណៈកម្មការដើម្បីសិទ្ធិបោះឆ្នោតរបស់ខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស អង្គការក្រៅប្រទេសមួយនេះកំពុងបំពេញនូវកម្មវត្ថុពីរ៖ – ប្រមូលយកនូវសំណូមពរ ញត្តិ និងការចូលរួមរបស់បងប្អូនខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសដែលចង់ចូលរួមបោះឆ្នោត និង – សិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីយន្តការ បច្ចេកទេស និងប្រៀបធៀបប្រទេសផ្សេងៗដែលបានកំពុងអនុវត្តអោយប្រជាជនគេដែលកំពុងរស់នៅក្រៅប្រទេសបានបោះឆ្នោត។

• ដំណោះស្រាយ៖ ឯកឧត្តមគួយ ប៑ុនរឿន រីករាយពេញចិត្តកិច្ចការស្រាវជ្រាវ និង ផ្តល់អនុសាសន៌អោយដាក់ញត្តិតាមផ្លូវរដ្ឋបាល។ អង្គាភាពគ.ជ.ប.អនុវត្តទៅតាមច្បាប់ដែលមានជាធរមានតែប៉ុណ្ណោះ។

២. នៅថ្ងៃអនាគត គ.ជ.ប. រីករាយនឹងមានតំណាងជាន់ខ្អស់របស់ខ្លួនធ្វើដំណើរទៅក្រៅប្រទេសដើម្បីជួបជាមួយបងប្អូនខ្មែរនៅតាមសហគមន៌ទាំងនោះ ដើម្បីកំណត់ទិសដៅនៃកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួន។

៣. ឯកឧត្តមគួយ ប៑ុនរឿនសង្ខេបពីចំណុចល្អ និង ចំណុចខ្វះខាតមួយចំនួនរបស់គ.ជ.ប.ថ្មី៖

ចំណុចល្អ៖

• គ.ជ.ប. មានចែងច្បាស់ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ
• ការរៀបចំ យន្តការ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃគ.ជ.ប.
• ច្បាប់បោះឆ្នោតៈ ការរៀបចំបញ្ជីអ្នកបោះឆ្នោតថ្មីមានក្រយ៉ៅដៃនិងរូបថត និងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធកំព្យូទ៌រ ។ល។ និង ។ល។
• អំណាចចាត់ចែងស្ថិតលើគ.ជ.ប.ទាំងស្រុង

ចំណុចខ្វះខាត៖

• អត្រានុកូលដ្ឋាននិងការផ្ទៀងផ្ទាត់អត្តសញ្ញាណប្រជាជននៅមានកំរិត
• សមត្ថភាពមន្រ្តីគ.ជ.ប.តាមមូលដ្ឋានជាពិសេសតាមការិយាល័យបោះឆ្នោតនៅមានកំសោយច្រើន
• ហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធមានភ្លើងអគ្គីសនីជាដើមនៅមានកំរិត
• ។ល។ និង ។ល។

ពីឆ្វេងទៅស្តាំ៖ រ៉ុង ឈុន​​ សេង សុភ័ណ គួយ ប៊ុនរឿន នី ចរិយា

On February 19, 2016, Mr. Sophan Seng, leader of the CEROC, was honored to meeting H.E.Kuoy Bunroeun, Deputy of NEC at the head office to discuss the right to vote of Cambodians overseas.

The meeting was anticipated by two permanent members and two deputy secretaries of the current NEC. The discussion is summarized following:

1. Mr. Sophan Seng highly valued the new NEC that is better and more independent than before including the high expectation of its performance for this upcoming commune election 2017 and national election 2018. Precisely, he addressed the need to allow and facilitate access for Cambodians overseas to vote in Cambodia elections (inclusiveness). The CEROC’s objectives are: – to organize suggestions, petitions, and participation of all Cambodians overseas, and – to produce paper work on mechanism, technical and comparative studies through researches and academic gatherings.

Solution: H.E. Kuoy Bunroeun welcomed the tasks of research and recommended to submit petition through a right channel. NEC is implementing in accordance to the existing laws solely.

2. In the future, the NEC shall prepare high ranking officer(s) to visit Khmers diaspora to interact with them about the progress of the NEC.

3. H.E. Kuoy Bunroeun debriefed the advantage and disadvantage points of the new NEC following:

Advantage Points:

• Institutionalized into Cambodia Constitution
• Procedures, mechanism, and implementation of the NEC
• Election laws: new voter registration using fingerprint, photos and computer database etc.
• Able to make all decision makings

Disadvantage points:

• Population database and identity matching are under limit
• Ability of NEC’s staffs especially in each voting booth (PSO) is under limit
• Infrastructure such as electricity is very limited
• Etc.

Op-Ed: Leadership Skills

ខែឧសភានិងខែតុលាឆ្នាំ២០១៥នេះ ខ្ញុំមានឳកាសបានចូលរួមជាមន្រ្តីរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្នាក់ខេត្ត នៃខេត្តអាល់បើរតា (Alberta)និងថ្នាក់ប្រទេសនៃ ប្រទេសកាណាដា។

ការបោះឆ្នោតនៅប្រទេសកាណាដាគឺមានបទពិសោធន៍យូរយារណាស់មកហើយ ហើយមានការទទួលស្គាល់ថាសុក្រឹតយុត្តិធម៌(free and fair) មានស្តង់ដារ (standard) និងមានមុខវិជ្ជាជីវៈ (professionalism) ខ្ពស់បំផុតសំរាប់កំរិតការបោះឆ្នោតទាំងបីគឺ៖

១. កំរិតរដ្ឋសហព័ន្ធ (Federal)

២. កំរិតខេត្ត (Provincial)

៣. កំរិតក្រុង (Municipal)

វគ្គជ្រើសរើសមន្រ្តីរៀបចំបោះឆ្នោតធ្វើឡើងយ៉ាងសាមញ្ញបំផុត។ មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមទាំងអស់គឺជាបុគ្គលិកបណ្តែតបែបកុងត្រារយះពេលខ្លី គឺមានន័យថាពួកគេទទួលកំរៃរយះពេលពីរបីថ្ងៃសម្រាប់ថ្ងៃបោះឆ្នោតធំចុងក្រោយ។ អ្វីដែលគួរអោយកត់សម្គាល់គឺវិធានការជ្រើសរើសនិងការស្បថសច្ចាបណិធានមិនអោយមានការលំអៀងនិងការឆ្គាំឆ្គងបាត់បង់វិជ្ជាជីវៈក្នុងពេលកំពុងបំពេញមុខនាទី។

អ្វីដែលជាការកត់សម្គាល់ចម្បងបំផុតគឺមន្ត្រីជំនួយការចាស់ (Deputy Return Officer or DRO)ត្រូវធ្វើការយ៉ាងជិតស្និតជាមួយស្មៀនរបស់ខ្លួនដើម្បីរៀបចំតុបោះឆ្នោតរបស់ខ្លួន ហិបឆ្នោត សន្លឹកឆ្នោត រាប់សន្លឹកឆ្នោត និងផ្ទៀងផ្ទាត់លទ្ធផលចុងក្រោយក្នុងដែនសីមារបស់ខ្លួនអោយត្រឹមត្រូវ ហើយរាយការណ៌លទ្ធផលទៅកាន់ប្រធានការិយាល័យបោះឆ្នោតដែលឈរជើងផ្ទាល់នៅទីនោះ ដើម្បីអោយគេអាចទូរស័ព្ទលទ្ធផលឆ្នោតភ្លាមៗទៅការិយាល័យធំ។

ដូច្នេះ ជាធម្មតា លទ្ធផលឆ្នោតគឺត្រូវបានគេប្រកាសភ្លាមៗក្រោយពីការបិទហិបឆ្នោតមិនបានដល់១ម៉ោងផង។