VOA facebook live on 27th Anniversary of the Paris Peace Agreement on Cambodia
#VOAKhLive ក្នុងថ្ងៃគម្រប់ខួ
#VOAKhLive ក្នុងថ្ងៃគម្រប់ខួ
COMMITTEE FOR ELECTION RIGHTS OF OVERSEAS
CAMBODIANS (THE CEROC)
Email: board@khmeroversea.info, www.khmeroversea.info
សេចក្តីថ្លែងការណ៍
គំរប់ខួប២៧ឆ្នាំនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស
សូមគោរពបងប្អូនជនរួមជាតិទាំងអស់ជាទីស្នេហា!
១. របត់ថយក្រោយនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសក្នុងរយៈពេល២៧ឆ្នាំ
ក្នុងគម្រប់ខួបលើកទី២៧នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំនេះ ប្រទេសកម្ពុជា បានធ្លាក់ត្រឡប់ទៅរកស្ថានភាពខ្មៅងងឹតមួយដែលអ្នកស្រាវជ្រាវបញ្ជាក់ថាជាស្ថានភាពមុនកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។ មានសូចនាករ(indicators)ជាច្រើនដែលបញ្ជាក់ថារបបក្រុង ភ្នំពេញបានរំលោភបំពានទៅលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសក៏ដូចជារដ្ឋធម្មនុញ្ញខ្មែរ បច្ចុប្បន្នដែលជាសមិទ្ធផលសំរេច(byproduct)ពីកិច្ចព្រមព្រៀងនោះ៖
– មានការជាន់ពន្លិចស្ថាប័នជាតិ
– មានការរំលាយចោលស្ថាប័នប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស
– មានការរំលោភពសិទ្ធិអ្នកបោះឆ្នោតឆ្ងន់ធ្ងរ
– មានការបំបាត់ជំនឿទុកចិត្តលើស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតគឺគជប
– មានការកំហិតសិទ្ធិសេរីភាពប្រជាពលរដ្ឋនិងសង្គមស៊ីវិល
– មានការធ្វើអត្តឃាតខ្លួនឯងខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច
– មានការបាត់បង់អព្យាក្រិតភាពផ្នែកនយោបាយកាទូតនិងការបរទេស
– លេចធ្លោរនូវការគ្រប់គ្រងបែបឯកបក្ស ផ្តាច់ការ និងអប្បជនាធិបតេយ្យ(kleptocracy)
២. ទិដ្ឋភាពជាក់ស្តែង
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានមហិច្ឆិតាជំរុញទឹកចិត្តខ្លួនឯងក្នុងការក្តោបក្តាប់អំណាចក្នុងដៃអោយខាងតែបាន ទំនងទោះបីក្នុងតំលៃណាក៏ដោយ។ ការអនុវត្តរំលោភបំពានលើច្បាប់ រដ្ឋធម្មនុញ្ញហួសដែនកំណត់ មិនថាឡើយច្បាប់ដែលមានជាធរមានឬច្បាប់ដែលត្រូវបាន បង្ខំចិត្តធ្វើវិសោធនកម្មថ្មីៗ។ សហគមអន្តរជាតិ ទាមទារអោយមានការដោះលែងលោកកឹម-សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិក្នុងគោលការណ៍ច្បាប់ ពិតប្រាកដពីព្រោះគ្មានច្បាប់ណាអនុញ្ញាត អោយឃុំខ្លួនមនុស្សយូរហួសពេលកំណត់មុនការកាត់ក្តីនោះទេ។ ម្យ៉ាងទៀតរដ្ឋាភិបាល អសមត្ថភាព ក្នុងការការពារច្រើនយ៉ាងទាំងច្បាប់ការពារអភ័យឯកសិទ្ធិតំណាងរាស្ត្រ ទាំងច្បាប់ ការពារជនជាប់ចោទដែលមានសិទ្ធិការពារខ្លួននៅចំពោះមុខច្បាប់នៅពេលដែលតុលាការ កំពុងស៊ើបអង្កេតសំណុំរឿងក្តីនៅឡើយជាដើម។
ស្ថាប័នរដ្ឋសភាអសមត្ថភាពក្នុងការការពារតំណាងរាស្ត្រនិងភាពថ្លៃថ្នូរនៃស្ថាប័នរបស់ខ្លួនបាន។ ស្ថាប័នតុលាការត្រូវបានគំរាមដោយពាក្យបណ្តឹងពីស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិអោយរំលាយ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដោយមានប្រធានតុលាការកំពូលជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍របស់គណបក្ស កាន់អំណាច បានធ្វើការរំលាយគណបក្សនេះឆកល្វែងនិងខ្វះខាតសុភវិនិច្ឆ័យផ្លូវច្បាប់។ មនុស្សទាំង១១៨នាក់ដែលមិនមានកំហុសក៏ត្រូវបានហាមឃាត់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយ៥ឆ្នាំដែលការណ៍នេះរំលោភបំពានមាត្រារដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលផ្តល់សិទ្ធិសេរីភាពអោយប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់មានសិទ្ធិ ពេញលេញចូលរួមនយោបាយនិងធ្វើនយោបាយ។តំណាងរាស្ត្រទាំង៥៥និងសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ទាំង៥០០៧ដែលប្រជាពលរដ្ឋជាអ្នកបោះឆ្នោតអោយ ត្រូវបានដកចេញពីតំណែង ទាំងបំពាននិងគ្មានហេតុផល(irrationality)។
ការប្រព្រឹត្តល្មើសលើគោលការណ៍ច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលជាគ្រឹះនៃស្ថាប័នជាតិនិងការជាន់ ឈ្លីទៅលើសំលេងប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងជិតពាក់កណ្តាលនគរនេះ ជាអំពើបំពានយ៉ាងគឃ្លើន ទោះបីសេចក្តីប្រឹងប្រែងជាច្រើនដែលធ្លាប់បានធ្វើកន្លងមក ពិបាកនឹងអាចប៉ៈប៉ូវបាន។
នៅពេលដែលស្ថាប័នទាំងបីដែលជាគ្រឹះរបស់ជាតិត្រូវបានជាន់ឈ្លឺ សារពត៌មានដែល ចាត់ទុកថាជាអំណាចទីបួនរបស់ជាតិក៏ត្រូវបានរុះរើនិងបំផ្លិចបំផ្លាញ។ ដើម្បីអនុវត្តគោល នយោបាយជាតិមួយបានប្រកបដោយទំនួលខុសត្រូវ មានក្រមសីលធម៌ មានតម្លាភាពនិងទទួល បានពត៌មានពិតក្នុងការអនុវត្តច្បាប់និងគោលនយោបាយ(policy)នានារបស់ក្រសួងនីមួយៗ យើងត្រូវការវិទ្យុនិងទូរទស្សន៍ជាតិដែលឯករាជ្យប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈខ្ពស់។ ប៉ុន្តែមិនមែនគ្រាន់ សារពត៌មានឯកជនទេដែលត្រូវបានរឹតបន្តឹងនិងបណ្តេញចេញ សារពត៌មានជាតិត្រូវបានយកមក ប្រើផ្តាច់មុខសម្រាប់ផ្សព្វផ្សាយនយោបាយបក្សទៅវិញ។
នៅចំពោះមុខអ្នកជំនាញខាងវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ ប្រទេសកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នបានបាត់ បង់អស់ហើយនូវឯករាជ្យភាពនិងអធិបតេយ្យបូរណភាពដែនដីរបស់ខ្លួនពីព្រោះនៅពេលកិច្ចព្រម ព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសត្រូវបានគេរំលោភបំពានព្រមទាំងរដ្ឋធម្មនុញ្ញជាតិត្រូវបានគេយកមក បកស្រាយ កែច្នៃ និងចាត់ចែងដើម្បីតំរូវទៅតាមចំណង់បក្សនយោបាយមួយនោះ។ ពិតណាស់ នៅពេលដែលស្ថាប័នជាតិទាំងមូលឬនីតិរដ្ឋទាំងមូលត្រូវបានគេជាន់ឈ្លឺជំនួសដោយបុគ្គល(one, dictator, or tyranny) ឬក្រុមមនុស្ស(few, aristocracy, or oligarchy) ឬបក្សនយោបាយ មួយ(single party) សួរថាតើយើងមានជាតិនិងប្រទេសដែលរឹងមាំប្រកបដោយសក្តានុពល និងភាពថ្លៃថ្នូរដែរឬទេ បើការផ្លាស់ប្តូរនេះផ្ទុយពីគោលការណ៍រដ្ឋធម្មនុញ្ញទៅហើយនោះ? សព្វថ្ងៃយើងហាក់ដូចជាបាត់បង់នូវលំនឹងនយោបាយការទូត សេដ្ឋកិច្ចដែលអាចពឹងលើខ្លួនបាន ពេលដែលមានតែកម្ចីនិងវិនិយោគិនចិន សង្គមយុត្តិធម៌ និងសាមគ្គីផ្ទៃក្នុងជាតិទៅហើយ។
៣. អនុសាសន៍
ក្នុងពេលគំរប់ខួប២៧ឆ្នាំនេះ យើងខ្ញុំសូមចូលរួមអនុសាសន៍សំខាន់ៗមួយចំនួនដូចតទៅ៖
៤. ដំណោះស្រាយបន្ទាន់ចំពោះមុខ
ដើម្បីស្តារស្ថានការណ៍ចំពោះមុខនាពេលបច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាត្រូវអនុវត្តន៍តាមអនុសាសន៍ របស់សហគមអឺរ៉ុបជាកំហិត បើមិនដូច្នោះទេEBA ឬកូតាអនុគ្រោះពន្ធពិសេសនេះ នឹងត្រូវបាន គេផ្តាច់ ហើយកំសួលនេះនឹងរាលដាលដល់សហរដ្ឋអាមេរិកនិងកាណាដា រហូតដល់ប្រទេស ដែលជាបានចុះហត្ថលេខានៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសកាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ទាំងអស់ រួមបញ្ចូលទាំងអង្គការសហប្រជាជាតិផងដែរ។ ហើយបើនយោបាយខ្មែរ ដើរដល់របត់ផ្លូវនោះមែន រលកនៃការបែកបាក់ នឹងកាន់តែស៊ីជ្រៅទាំងកំរិតថ្នាក់ជាតិ កំរិត អន្តរជាតិ និងក្នុងចំណោមសមាជិកគណបក្សកាន់អំណាចផងដែរ។
ជយោ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងនីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា!
ជយោ ស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសអមតៈ!
ជយោ កំឡាំងសាមគ្គីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស-ក្នុងប្រទេសទាំងអស់!
ធ្វើនៅកាណាដា ថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៨
Public Statement on the Paris Peace Agreement 23 October 2018
One million signatures to restore the Paris Peace Agreement for Cambodia during this 26th Anniversary
Attention to:
1. Mr. António Guterres,
Secretary General, United Nations
– Mr. Joko Widodo,
President, Republic of Indonesia (Co-Chair of the 1991 Paris Conference on Cambodia)
– Mr. Emmanuel Macron,
President, The French Republic (Co-Chair of the 1991 Paris Conference on Cambodia)
2. His Majesty King Norodom Sihamoni, King of Cambodia
– Samdech Hun Sen, Prime Minister of the Kingdom of Cambodia
– Kem Sokha, President, Cambodia National Rescue Party
– Zeid Ra’ad Al Hussein, UN High Commissioner for Human Rights
3. Retno Marsudi, Minister for Foreign Affairs, Indonesia
4. Jean-Yves Le Drian, Minister of Foreign Affairs and International Development, France
5. Julie Bishop, Minister for Foreign Affairs, Australia
6. His Majesty Sultan Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah ibni Sultan Omar Ali Saifuddien Sa’adul Khairi Waddien, Sultan and Minister for Foreign Affairs and Trade, Brunei Darussalam
7. Chrystia Freeland, Minister for Foreign Affairs, Canada
8. Wang Yi, Foreign Minister, People’s Republic of China
9. Sushma Swaraj, Ministerof External Affairs, India
10. Fumio Kishida, Minister for Foreign Affairs, Japan
11. Saleumxay Kommasith, Minister for Foreign Affairs, Laos
12. Dato’ Sri Anifah Aman, Minister for Foreign Affairs, Malaysia
13. Alan Peter Cayetano, Secretary for Foreign Affairs, Philippines
14. Vivian Balakrishnan, Minister for Foreign Affairs, Singapore
15. Don Pramudwinai, Minister for Foreign Affairs, Thailand
16. Sergey Lavrov, Minister for Foreign Affairs, Russia
17. Boris Johnson, Secretary of State for Foreign and Commonwealth Affairs, United Kingdom
18. Rex W. Tillerson, Secretary of State, United States of America
19. Phạm Bình Minh, Minister for Foreign Affairs, Viet Nam
BACKGROUND OF THIS PETITION:
The October 23, 1991 Comprehensive Cambodian Peace Agreement referred to as the Paris Agreement.
The Paris Agreement consists of:
· The Final Act of the Paris Conference on Cambodia;
· Agreement on the Political Settlement of the Cambodia Conflict;
· Agreement Concerning the Sovereignty, Territorial Integrity and Inviolability, Neutrality and National Unity of Cambodia
· Declaration on the Rehabilitation and Reconstruction of Cambodia.
This Paris Peace Agreement provided provisions to promote national reconciliation and to ensure the exercise of the right of self-determination of the Cambodian people through free, fair, and transparent elections. In addition, they provide for a ceasefire and cessation of outside military assistance and for the withdrawal of foreign forces from Cambodia. They also deal with Human Rights protection including the voluntary return of refugees and displaced persons and delineate the Mandate of the United Nations Transitional Authority in Cambodia (UNTAC).
On its 26th Anniversary, we, the Cambodian people of both domestic and abroad wish to collect one million signatures and send them to the party signatures countries of Paris Peace Agreement-Cambodia. The eighteen (18) countries included the French and the Indonesian Foreign Minister acted as co-Presidents. Also participating in his official capacity was the Secretary-General of the United Nations. Especially, the five permanent members of the Security Council: China, France, the Soviet Union, the United Kingdom, and the United States. We, the Cambodian people need to remind them that, Mr. Hun Sen is breaching and violating this Paris Peace Agreement; it is unacceptable! Therefore, we, the Cambodian people needed the party signatures countries more than ever to enforce the Paris Peace Agreement. The Dictatorial politics led by Mr. Hun Sen in Cambodia violated all the provisions in the Paris Peace Agreement. Cambodian people need your immediate intervention. Otherwise, Cambodia and her people will never live in with dignity, grace, and integrity.
VIOLATIONS OF PARIS PEACE AGREEMENT:
We condemn, in the strongest terms, the calculated and systemic crackdowns on Democracy– 1991 Paris Peace Accords, Opposition Parties, Non-governmental organizations, Unions, and Independent Media, ahead of the upcoming Senate election on January 14, 2018 and general parliamentary election on July 29, 2018. These recent political developments are strangling Cambodia’s fledgling democracy.
Read more…
២៥ ឆ្នាំកន្លងមកនេះដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសត្រូវបានគេដកហូតសិទ្ធិចូលរួមបោះឆ្នោតទាំងស្រុង។ អ៑ុនតាក់បានរៀបចំអោយពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែរាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៨រៀងមក គជបដែលគេមើលឃើញថាមិនមានសមត្ថភាពនិងពោរពេញដោយភាពលំអៀង មិនសំរួលអោយខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសបានបោះឆ្នោតទេ។ ក្នុងរដូវកាលនៃការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតសព្វថ្ងៃ ក៏មិនបានសំរួលអោយខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសបានចូលរួមផងដែរ។
តើនេះជាការរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសឬទេ? តើពលរដ្ឋខ្មែរដែលនៅក្រៅប្រទេសជាម្ចាស់ឆ្នោតនោះ គួរធ្វើយ៉ាងណា?
25 years has been passed that Cambodians overseas have been deprived full rights to vote in Cambodia elections. UNTAC allowed Cambodians overseas to vote, but after 1998, the new established NEC who were full of incompetency and bias didn’t allow Cambodians overseas to vote. During this season of voters registration, NEC has not facilitated for accessibility of Cambodians overseas to register vote-name.
Is this a grave violation over rights of Cambodians overseas? And Cambodians overseas who are the owner of this right should do what next?
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលរស់នៅក្រៅប្រទេសត្រូវបានគេរំលោភសិទ្ធិចូលរួមបោះឆ្នោត
អស់រយះពេល២៥ឆ្នាំតាមស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ១៩៩១
សំរាប់ខួប២៥ឆ្នាំនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស២៣ តុលា ១៩៩១ – ២៣ តុលា ២០១៦ នេះ ប្រជា ពលរដ្ឋខ្មែរដែលរស់នៅក្រៅប្រទេសត្រូវបានគេបំពានលើសិទ្ធិចូលរួមនយោបាយមួយគឺការចូលរួមបោះឆ្នោតនូវរាល់ការបោះឆ្នោតជាតិម្តងៗ។ នៅសម័យអ៊ុនតាក់ឆ្នាំ១៩៩៣ គណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅពេលនោះបាន សំរួលដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលរស់នៅក្រៅប្រទេសបានចូលរួមបោះឆ្នោត។
តែចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៨មក គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្មីបានរំលោភសិទ្ធិចូលរួមនយោបាយ គឺការចូលរួមបោះឆ្នោតរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស ពីទីតាំងដែលខ្លួនកំពុងរស់នៅ កំពុងធ្វើការ និងកំពុងសិក្សា រៀនសូត្រ។ ថ្វីត្បិតតែក្នុងកំឡុងពេលដែលមានការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតរវាងថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិការ ឆ្នាំ២០១៦នេះ ពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសទាំងអស់គឺមានន័យថាទាំងពលករចំណាកស្រុក ទាំងសិស្សនិស្សិត មន្ត្រី រាជការ និងខ្មែរដែលរស់នៅអចិន្ត្រៃយ៍តាមបណ្តារប្រទេសជឿនលឿនទាំងឡាយមិនបានចូលរួមចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ដោយងាយស្រួលឡើយ។ បើពួកគេចង់ចុះឈ្មោះគឺពួកគេត្រូវជិះយន្តហោះទៅស្រុកកំណើតរបស់ខ្លួន ដែលប្រការ នេះមានការចំណាយយ៉ាងច្រើនទាំងពេលវេលា ទាំងធនធាន។
ប្រការនេះគឺជាការរំលោភទៅលើស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសយ៉ាងប្រត្យក្ស។
អង្គការដឺស៊ីរ៉ក់សូមអំពាវនាវដល់រាជរដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញជួយសំរួលនិងអនុញ្ញាតអោយមានការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និង ការបោះឆ្នោតនៅតាមបណ្តារទីតាំងនានាជុំវិញពិភពលោកដែលមានប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ រស់នៅកុះករដើម្បីគោរពអោយបានត្រឹមត្រូវតាមស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស។
សូមអរព្រះគុណ និង សូមអរគុណ
ធ្វើនៅប្រទេសកាណាដា ថ្ងៃទី២៣ តុលា ២០១៦
គណៈក្រុមប្រឹក្សាគណៈកម្មាធិការដើម្បីសិទ្ធិបោះឆ្នោតរបស់ខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស