HelloVOA on 28 July 2016

HelloVOA
សូមផ្ញើសំណួរមកកម្មវិធី #HelloVOA ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៨ កក្កដា ២០១៦៖
ផ្ទាល់/Live @ 8:30PM តាមវិទ្យុ & អ៊ីនធឺណិត [ព័ត៌មានខាងក្រោម]

«សិទ្ធិបោះឆ្នោតរបស់ពលករចំណាកស្រុកនិងពលរដ្ឋនៅក្រៅប្រទេស» ជាមួយលោកស្រីមូរ សុខហួរ អ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងលោក សេង សោភ៍ណ្ឌ ប្រធានគណៈកម្មការសិទ្ធិបោះឆ្នោតរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស
អ្នកសម្របសម្រួល៖ ម៉ែន គឹមសេង
Topic/guest for #HelloVOA show, July 28, 2016:
“Voting rights for Cambodian migrant workers and overseas Cambodians”
Mu Sochua, Member of Parliament, CNRP and Seng Sophan, President of Committee for Election Rights of Overseas Cambodians
Moderator: Men Kimseng
————————–———-
សូមផ្ញើសំណួរតាមទំព័រនេះ ឬទូរស័ព្ទ ០១២៥១៥១៩៤។
ផ្សាយផ្ទាល់តាមរលកធាតុអាកាសម៉ោង៨:៥០នាទី។
Please leave your questions or comments here or call 012515194.
khmer.voanews.com | voacambodia.com#cambodia #khmer

 


Current NEC is still facing difficulties to perform its tasks independently

Political Paradigm of Pragmatism from the Khmer Youth part 70

This part (70), broadcasted by CMN Radio on 26-27 June 2016, Mr. Sophan Seng discussed the deficits of neutrality and effective work performance of the NEC because of political influence by the government-led party.

Photo_Template_872x562-3

Photo Courtesy: VOD

EU expressed worry on the assignment to local authority to taking part in voters registration following steps of old controversial mechanism. This latest phenomena is one among those irregularities NEC has undergone under the pressure and influence of government. NEC has difficulties to match between ID or voters registration files with database of citizens. NEC has obstacles to access to citizen-database as well as conduct its business independently especially provision laws enacted in March 24, 2015.

Very different from Election Committee of Canada that government and authority respected all its business operations and requests for close incorporation, Cambodia’s NEC has always been under consultations with government in all its business transactions.


Factions, UNTAC Debate Electoral Law

Factions, UNTAC Debate Electoral Law

Fri, 10 July 1992
Kampong Trach, by Jacek Piwowarczyk 1993

Kampong Trach, by Jacek Piwowarczyk 1993

In the absence of electoral guidelines from UNTAC and setbacks in launching Phase II of the cease-fire, political parties in Cambodia have been cautious about actively campaigning.

A law setting the legal framework for next year’s general elections has been under review by the Supreme NationalCouncil (SNC) for more than three months.

While the SNC has resolved some issues-agreeing that no party may use Sihanouk’s portrait or Angkor Wat as campaign logos and outlining mechanisms for overseas Khmer to vote-members continue to debate with UNTAC whether Vietnamese people living in Cambodia should be allowed to cast ballots.

As far as UNTAC is concerned, that issue was settled last October by the signing of the Paris Peace Accords, where the Cambodian parties agreed on two criteria qualifying a person to vote: being able to show the person was born in Cambodia, or born of a parent who was born in Cambodia.

“There’s a strong push now to insert Cambodian citizenship or nationality [as a criteria for voting]-a radical modification from the Paris Accords,” said UNTAC Special Representative Yasushi Akashi. “We have to refrain from creating racial undertones to such a matter.”

Some members of the SNC say UNTAC is ignoring the reality of Cambodian history. “The Vietnamese presence in Cambodia is a problem-a cause of the war,” said SNC member Ieng Mouly, vice president of the Buddhist Liberal Democratic Party (BLDP) – formerly the Khmer People’s National Liberation Front.

“In the future we will accept multi-racial [registration],” Mouly said. “The first election is very important. We have to get our country back from foreign occupation-the Vietnamese especially -to elect a constituent assembly and build up a regime for Cambodia.”

FUNCINPEC and Khmer Rouge representatives similarly advocate the exclusion of Vietnamese residents in the election. “It’s history,” said Veng Sereyvuth, FUNCINPEC foreign affairs advisor and staff to the SNC secretariat. “We just cannot mix with these people. The Vietnamese are warmongers.”

SNC Member Khieu Samphan, president of the Democratic Kampuchea (Khmer Rouge) party, said in a June 10 statement on the electoral law: “At stake here is the issue of a ‘Cambodian’ Cambodia, and not a ‘Vietnamized’ Cambodia where foreigners were to be given the right to take part in the elections.”

Differentiating Cambodians from other ethnic groups living in Cambodia-some of whom have lived here for generations-not only injects racial criteria into voter registration, UNTAC says, but is virtually impossible to achieve. Decades of warfare have displaced many people from their original home provinces and caused the destruction of most birth records, making it difficult to verify Cambodian nationality.

Nonetheless, UNTAC Electoral Component Chief Reginald Austin is confident that mechanisms and courses of appeal have been built into the electoral process to insure that “palpably unqualified” people don’t flood the voter registration rolls, or that those who are qualified aren’t excluded.

Those lacking documentation can be registered if two other registered voters can swear the person was born in Cambodia, Austin said. Additionally, agents from the different political parties are entitled to observe any voter registration and challenge it at several points in the process.

Whether consensus is achieved on these issues or not, UNTAC will have to take steps soon to implement the electoral law, Austin said.

“The law has to move within the next few weeks if possible,” he said. “There are a whole lot of procedural processes that have to be prepared for. We have to design and print millions of forms, for example, and train the people and the parties about the law.”

The final say on the matter, Austin added, is up to Akashi.

“This is clearly spelled out in the Paris Agreement,” Austin said. “The process of consultation with the SNC is one he has chosen to go through. “But at some point-hopefully quite soon-Akashi will decide he can now legislate in whatever form he thinks is proper.”

Electoral Machine

With elections set for April or May 1993, registration must begin soon. Under the supervision of U.N. election coordinators, 4,000 Khmer nationals will work as registration officials at 800 registration points throughout the country during the three-month voter registration period slated to begin in October.

Read more…


To assign date for election day should be done by NEC, not the Prime Minister

Political Paradigm of Pragmatism from the Khmer Youth part 69

13244769_1012094622215875_908269022525752094_n 13265885_1012094645549206_3564723765706755072_nThis part (69), broadcasted by CMN on 19-20 June 2016, Mr. Sophan Seng articulated on the murky line of NEC to conduct its business independently. Many indicators have been discussed including the inability of NEC to control over data base of voter list and authorization of different election mandates particularly mandating the election date etc.

Over all NEC reform has been hindered by the effort of incumbent government to influence the performance of a neutral and independent NEC.

Why Cambodia government has worked out many activities to get maximize control over NEC? This doubt is not simple and easy to understand as Cambodian government and Cambodia’s People Party (CPP) has no clear line of working ethics and professionalism.


លោក ហ៊ុន សែន គំរាមរៀបចំការបោះឆ្នោតខ្លួនឯងបើអន្តរជា​តិភ្ជាប់បញ្ហាបក្សប្រឆាំង

.

លោក ហ៊ុន សែន គំរាមរៀបចំការបោះឆ្នោតខ្លួនឯងបើអន្តរជាតិភ្ជាប់បញ្ហាបក្សប្រឆាំង
ដោយ លោក ញឹម សុខន | ថ្ងៃពុធ ទី២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦ 5 ម៉ោងមុន | បោះឆ្នោតអភិបាលកិច្ចល្អ | 0 | 6625

 Op-Ed: VOD
 Capture-1

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អះអាងថាកម្ពុជានឹងប្រើថវិកាជាតិសម្រាប់ដំណើរការរៀបចំការបោះឆ្នោតដោយមិនពឹងលុយជំនួយ បើសហគន៍អន្តរជាតិនៅតែបន្តដាក់សម្ពាធទាក់ទងស្ថានភាពនយោយនៅកម្ពុជា។

កន្លងទៅសហភាពអឺរ៉ុបជាម្ចាស់ជំនួយធំមួយដល់កម្ពុជាដែរនោះ ធ្លាប់បានជំរុញឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានិងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិវិលទៅរកតុចរចាស្វែងរកដំណោះស្រាយនយោបាយដែលសហគមន៍អន្តរជាតិដាក់ការព្រួយបារម្ភថា បើអ្នកនយោយខ្មែរនៅតែបន្តខ្វែងគំនិតគ្នា អាចនឹងប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការរៀបចំការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៧និង២០១៨។

ប៉ុន្តែគិតត្រឹមថ្ងៃទី២៩ខែមិថុនានេះ គណបក្សទាំងពីរមិនទាន់បានកំនត់ពេលវេលាជាក់លាក់វិលទៅរកតុចរចានៅឡើយទេ ដោយមេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអះអាងថាការចាប់ឃុំខ្លួនមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល មន្ត្រី គ.ជ.ប មន្ត្រីបក្សប្រឆាំង រួមទាំងការព្យាយាមចាប់ខ្លួនប្រធានស្តីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា ផង លោកថាជានីតិវិធីរបស់តុលាការ វប្បធម៌សន្ទនាមិនអាចដំណើរការរំលោភស្ថាប័នតុលាការនេះបាន។

ក្នុងពិធីរំលឹកខួប៦៥ឆ្នាំនៃការបង្កើតស្ថាប័នគយនិងរដ្ឋាករដែលធ្វើឡើងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនាថ្ងៃទី២៩ខែមិថុនានេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងបែបចំអកថាបើម្ចាស់ជំនួយនៅតែបារម្ភចំពោះលោក កឹម សុខា ដែលកំពុងបន្តនៅក្នុងស្នាក់ការនោះ លោកថារដ្ឋាភិបាលនឹងបញ្ចេញថវិកាជាតិរៀបចំដោយដំណើការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ដោយមិនពឹងលើជំនួយនោះទេ។

លោកថា៖ «បើអស់លោកមិនចុះ ខ្ញុំចុះដើម្បីធានាដល់ការបោះឆ្នោត កម្ពុជាហានស៊ីហានសង ហើយសុំប្រទេសដែលចង់ផ្តល់ជំនួយការចុះឈ្មោះ[បោះឆ្នោត]កុំគំរាមថា រឿងនេះមិនអាចចុះឈ្មោះបាន វាមិនដែលម៉ែអាណាបង្កើតរឿងខ្លួនឯងទៅរកស្រីញីទៅរកស្អីឯណាបង្កើតរឿងខ្លួនឯង អាខ្លះសូកសាក្សីស្អីៗ រឿងមនុស្សប៉ុន្មាននាក់ទៅរារាំងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតដែលប្រជាជនមានសិទ្ធិចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតប្រមាណ៩ឬ១០លាននាក់នោះទេ។ សូមកុំយកអារឿងហ្នឹងធ្វើហេតុផល មិនជួយទេហី និយាយឲ្យច្បាស់ជាមួយគ្នាអញ្ចឹងម៉ង មិនជួយទេហី។ ហើយបោះទៀត នៅតែបោះហ្នឹង យើបញ្ជេញថវិកាបោះហើយកុំប្រើជំនួយដើម្បីធ្វើការគាបសង្កត់កម្ពុជា»។

 

អំឡុងជាប់គាំងនយោបាយក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានស្វែងរកជំនួយពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ពិសេសសហភាពអឺរ៉ុបនិងប្រទេសជប៉ុនឲ្យជួយកម្ពុជាលើយន្តការរៀបចំការបោះឆ្នោត ក្រោយពីកម្ពុជាមានបញ្ហាជាបន្តបន្តាប់ក្រោយការបោះឆ្នោតម្តងៗ។

សហភាពអ៊ឺរ៉ុបបានប្រកាសថានឹងផ្តល់ជំនួយប្រមាណជាង១០លានដុល្លារលើដំណើរការកែទម្រង់ គ.ជ.ប។

កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦ សហភាពអឺរុបបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍អំពាវនាវឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជាទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់នានាប្រឆាំងមេបក្សប្រឆាំង សមាជិករដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភារបស់គណបក្សនេះ។

សហភាពអ៊ឺរុបក៏អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលដោះលែងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សនៅសមាគមអាដហុកបួនរូប អគ្គលេខាធិការរង គ.ជ.ប ដែលកំពុងជាប់ឃុំ និងបានជំរុញឲ្យពិនិត្យមើលការផ្តល់ជំនួយនេះឡើងវិញ អាស្រ័យលើការបើកទូលាយនៃលំហូរសេរីភាពនិងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។

មិនតែប៉ុណ្ណោះសហភាពអឺរ៉ុបនិងបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនទៀតរួមទាំងប្រទេសជប៉ុនផង បានសន្យាផ្តល់ជំនួយជាឧបករណ៍បច្ចេកទេសនិងអ្នកជំនាញដល់កម្ពុជាសម្រាប់ដំណើរការបោះឆ្នោត។

Read more…


សហភាពអឺរ៉ុបរំឭក​ គ.ជ.ប បង្ហាញតម្លាភាពលើការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត

Op-Ed: VOD

Photo_Template_872x562-3

ឯកអគ្គរដ្ឋទូតប្រតិភូនៃសហភាពអឺរុបប្រចាំកម្ពុជា លោក ច្សច អេដហ្គា និងនាយកប្រតិបត្តិអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតហៅខុមហ្វ្រែល លោក គល់ បញ្ញា

មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់សហភាពអឺរ៉ុបជំរុញឲ្យ គ.ជ.ប បើកចំហព័ត៌មានលើនីតិវិធីចុះធ្វើបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ខណៈរដ្ឋាភិបាលនៅតែបន្តប្រើយន្តការចាស់ដែលធ្លាប់ចម្រូងចម្រាសដោយឲ្យអ្នកគ្មានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណអាចចុះឈ្មោះបានតាមរយៈធ្វើលិខិតបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណ។

ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានធ្វើពហិកាជិតមួយឆ្នាំដោយថាមកពីដំណើរការបោះឆ្នោតមានភាពមិនប្រក្រតីរួមទាំងការចេញលិខិតបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណឲ្យអ្នកអត់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណអាចចុះឈ្មោះនិងបោះឆ្នោតបាន។

ក្រោយពីត្រូវរ៉ូវគ្នា គណបក្សទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត។ ប៉ុន្តែនីតិវិធីចុះបញ្ជីបោះឆ្នោតថ្មីនេះ មន្ត្រី គ.ជ.ប អះអាងថាអ្នកដែលមិនទាន់បានធ្វើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណក៏អាចចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតនេះដែរ ដោយគ្រាន់តែធ្វើលិខិតបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណទទួលស្គាល់ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានដូចមុន។

ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពីការស្វែងយល់ទៅលើបញ្ហានិងនីតិវិធីសម្រាប់ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៦ដែលធ្វើឡើងនៅសណ្ណាគារមួយក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនាព្រឹកថ្ងៃទី២២នេះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតប្រតិភូនៃសហភាពអឺរុបប្រចាំកម្ពុជា លោក ច្សច អេដហ្គា (George Edgar) ឲ្យដឹងតាមរយៈអ្នកបកប្រែថា លោកចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលពន្លឿនធ្វើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណឲ្យអ្នកដែលគ្រប់អាយុបោះឆ្នោតបានច្រើនបំផុត ដើម្បីឲ្យការធ្វើបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតថ្មីពេលនេះមានអ្នកប្រើប្រាស់លិខិតបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណតិចតួចបំផុត។

ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបក៏បានជំរុញឲ្យ គ.ជ.ប ត្រូវបើកទូលាយព័ត៌មានពីចំនួនអ្នកចុះឈ្មោះមានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណនិងអ្នកប្រើប្រាស់លិខិតបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណផងដែរ ដែលលោកគិតថាដើម្បីបង្ហាញពីតម្លាភាពនៃកាចុះធ្វើបញ្ជីបោះឆ្នោតថ្មីនេះ។

លោកថា៖ «ឯកឧត្តមចង់ឲ្យយោបល់ទៅខាងរដ្ឋាភិបាលដែរថាធ្វើម៉េចកាត់បន្ថយកុំឲ្យពលរដ្ឋដែលអត់មានអត្តសញ្ជាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរហ្នឹង កុំមានចំនួនច្រើនពេកឲ្យចំនួនហ្នឹងវាតិច ឲ្យតិចកាលណាកាន់តែល្អ បានន័យថាឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរហ្នឹងមានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរហ្នឹងឲ្យបានច្រើន ។ គាត់ដឹងថារដ្ឋាភិបាលពិសេសក្រសួងមហាផ្ទៃ លោកបានខិតខំខ្លាំងណាស់ ធ្វើម៉េចចេញអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណនេះឲ្យពលរដ្ឋប្រើប្រាស់»។

កម្មវិធីតុមូលនោះមានអ្នកចូលរួមមកពីអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត មន្ត្រីការពារសិទ្ធិមនុស្ស មន្រ្តីសហភាពអឺរុប អ្នកនយោបាយដែលមិនទាន់បានកាន់អំណាច និងតំណាង គ.ជ.ប ផងដែរ។

អគ្គលេខាធិការរង គ.ជ.ប លោក សោម សូរីដា អះអាងថាគិតត្រឹមខែឧសភា ក្រសួងមហាផ្ទៃប្រាប់ គ.ជ.ប ថាអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណថ្មីចំនួន៨លាន២សែនសន្លឹកបានចែកជូនដល់ដៃប្រជាពលរដ្ឋហើយ ក្នុងគម្រោង១០លានជាងសន្លឹកដែលក្រសួងមហាផ្ទៃគ្រោងធ្វើជូនអ្នកមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតនោះ។

ប៉ុន្តែលោកថា បើគិតទាំងអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណចាស់ដែលពលរដ្ឋអាចប្រើបានរហូតដល់ខែធ្នូឆ្នាំ២០១៨នោះលោកថា អញ្ញាណប័ណ្ណលែងជាបញ្ហាចោទទៀតហើយ។

លោកថា៖ «បើយើងបូកអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណប្រភេទចាស់និងប្រភេទថ្មី ខ្ញុំបូកទ្រួសៗមកដល់ពេលនេះ មានជាង១៤លានសន្លឹកប័ណ្ណ បានន័យថាលើសពីចំនួនអ្នកបោះឆ្នោតដែលយើងត្រៀមចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១៦ ប៉ុន្តែជាគោលការណ៍ក្រសួងមហាផ្ទៃលោកចង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរលោកមានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណប្រភេទថ្មីទាំងអស់គ្នា ពីព្រោះវាមានឆីប(chip)ងាយកត់ត្រាច្បាស់លាស់ពី ឈ្មោះនិងទិន្ន័យរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយវាងាយស្រួយពីការត្រួតពិនិត្យ»។

បើតាម លោក សោម ស៊ីរីដា កាចុះធ្វើបញ្ជីបោះឆ្នោតថ្មីមានរយៈពេល៩០ថ្ងៃ ហើយ គ.ជ.ប នឹងចុះធ្វើបញ្ជីបោះឆ្នោតនេះចាប់ពីថ្ងៃទី១ខែកញ្ញាទៅ។ លោកថាការចុះឈ្មោះនឹងធ្វើឡើងនៅតាមភូមិ-ឃុំ-សង្កាត់ បែបបច្ចេកវិទ្យាទំនើបធ្វើតាមប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រនិងផ្ញើទិន្នន័យតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណែត។

Read more…