សញ្ញាសេដ្ឋកិច្ចចិនកំពុងជួបហានីយភ័យនិងការដួលរលំនៅទីបំផុត៖
ខាងក្រោមនេះជាការបង្ហាញលំអិតបន្ថែមដោយប្រព័ន្ធAI ៖
នេះជាការមើលលម្អិតបន្ថែមទៀតអំពីសញ្ញាដែលអាចកើតមាន៖
តម្រូវការក្នុងស្រុកធ្លាក់ចុះ៖
ការប្រើប្រាស់តិច៖
2. បញ្ហាប្រឈមក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យ៖
3. បញ្ហាបំណុល៖
៤.កត្តាផ្សេងៗ៖
កំណើនផលិតភាពយឺត៖
ទំនុកចិត្តអ្នកបរិភោគ/ប្រើប្រាស់ខ្សោយ៖
5. លំហូរចេញមូលធន និងការវិនិយោគបរទេស៖
ខណៈពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិនកំពុងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា វាជារឿងសំខាន់ដែលត្រូវកត់សម្គាល់ថា វាមិនចាំបាច់នៅលើជ្រុងចោទនៃការដួលរលំនោះទេ។ អ្នកវិភាគខ្លះផ្តល់យោបល់ថា ទាំងនេះគឺជាបញ្ហារចនាសម្ព័ន្ធដែលអាចត្រូវការពេលវេលាដើម្បីដោះស្រាយ ហើយថាប្រទេសចិនអាចសម្របខ្លួន និងងើបឡើងវិញបាន។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃកត្តាទាំងនេះធ្វើឱ្យមានការព្រួយបារម្ភអំពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងស្ថិរភាពរបស់ប្រទេសនេះនាពេលអនាគត។
ប្រភព៖
AI on signs of Chinese economics collapes
VIDEO
https://www.youtube.com/watch?v=f34y0mo4W14
VIDEO
https://www.youtube.com/watch?v=X06ynCq0Pcg
Post written by Admin at
May 21, 2025 3:51 pm
Categories : Cambodian Overseas , Commune Election , Direct Democracy , Dual Citizenship , Election Reform , Expat Khmers , Letter to Editor , National Election , Petition , Transnational Crimes Cambodia
Comments Off on Policies and Patterns: State-Abetted Transnational Crime in Cambodia as a Global Security Threat
(បកប្រែក្រៅផ្លូវការចំណុចសំខាន់មួយចំនួន)
Policies and Patterns: State-Abetted Transnational Crime in Cambodia as a Global Security Threat គោលនយោបាយ និងលំនាំ៖ ឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនដែលប្រព្រឹត្តដោយរដ្ឋនៅកម្ពុជា ជាការគំរាមកំហែងសន្តិសុខសកល
Source: https://www.humanity-consultancy.com/publications/policies-and-patterns-state-abetted-transnational-crime-in-cambodia-as-a-global-security-threat ប្រអប់ទី 2. កំណត់ចំណាំប្រុងប្រយ័ត្នស្តីពីការកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់
ដូចអ្នកសម្ភាសន៍ម្នាក់បាននិយាយថា “អ្នកយល់ឃើញតែពីរឿងនេះនៅពេលដែលអ្នកចាប់ផ្ដើមមើលប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសរដ្ឋម៉ាហ្វីយ៉ាពិតមួយប៉ុណ្ណោះ”។ ពួកគេបានបន្តផ្តល់យោបល់ថា នៅពេលការហក់យកគំនិតនេះត្រូវបានធ្វើឡើង អ្នកសង្កេតការណ៍ត្រូវតែទទួលស្គាល់ថា “អ្វីដែលអ្នកអាចធ្វើបានជាក់ស្តែងគឺធ្វើឱ្យវាកាន់តែលំបាកសម្រាប់ពួកគេដើម្បីឱ្យមានភាពក្លាហាន គួររុញពួកគេចេញទៅក្រោយវាំងននបន្តិច”។
ខណៈពេលដែលការសន្និដ្ឋាននៃការសិក្សានេះគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងនូវស្មារតីមួយនេះ វិធីសាស្រ្តមួយក្នុងការផ្តល់អាទិភាពដល់ “ការសំរួលអប្បបរមានៃគ្រោះថ្នាក់” មិនមែនជាជ័យជម្នះដែលធានា ឬដោយគ្មានហានិភ័យផ្ទាល់ខ្លួនរបស់វាឡើយនូវការខូចខាតពីការដាក់គ្រឿងបញ្ចាំ។ ហានិភ័យទាំងនេះអាចត្រូវបានមើលយ៉ាងទូលំទូលាយថាជាការកំណត់ប្រភេទទាំង៣ខាងក្រោម៖
ទីមួយគឺឥទ្ធិពលហៀរកំពប់ដ៏មានសក្តានុពលមកលើប្រជាជនកម្ពុជាដែលងាយរងគ្រោះ។ ជាពិសេស FATF បញ្ជីពណ៌ប្រផេះ អាចត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាទម្រង់នៃការដាក់ទណ្ឌកម្មដ៏ទូលំទូលាយដែលមានឥទ្ធិពលទំហំនៃការធ្លាក់ចុះ 7.6% ក្នុងការវិនិយោគដើមទុននៅក្នុងប្រទេសដែលបានចុះបញ្ជី។
ខណៈពេលដែលការចាប់យកសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយផលិតភាពដោយឥស្សរជនកម្ពុជា ធានាបានថា វិធានការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់ FATF នឹងជះឥទ្ធិពលដល់គោលដៅដែលបានគ្រោងទុក ហើយចំនួនប្រជាជនដាច់ស្រយាលក៏នឹងរងផលប៉ះពាល់ផងដែរ ទន្ទឹមនឹងមូលធនសកលធ្លាក់ចុះ។ រដ្ឋាភិបាលដែលមានការព្រួយបារម្ភ គួរតែត្រៀមខ្លួនកៀរគរទប់ទល់នឹងផលប៉ះពាល់ដែលហៀរកំពប់ នៅពេលដែលទំហំប៉ះពាល់ជ្រៀតចូលដល់កម្លាំងពលកម្មកម្ពុជា។
ទីពីរ មានការព្រួយបារម្ភក្នុងរដ្ឋាភិបាលលោកខាងលិចដែលកម្ពុជាកំពុងរសាត់ទៅរក
អ្នកសម្ភាសន៍ផ្សេងទៀតមិនយល់ស្របទាំងស្រុងថា ហានិភ័យនៃការតម្រឹមភូមិសាស្ត្រនយោបាយបន្ថែមបន្តិចជាមួយទីក្រុងប៉េកាំង តាមរបៀបណាក៏ដោយ អាចមានលើសពីគ្រោះថ្នាក់ដែលកំពុងបន្តពីរបបនេះ ដែលអាចត្រូវបានបង្កើតឡើងយ៉ាងមានន័យដោយកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសម្របសម្រួល”កាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់”។
ហានិភ័យចុងក្រោយ និងប្រហែលជាអត្ថិភាពធំបំផុតចំពោះខ្សែបន្ទាត់អន្តរជាតិដែលពិបាកជាងចំពោះប្រទេសកម្ពុជាគឺបញ្ហាមួយដែលប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់សង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុកដែលងាយរងគ្រោះខ្លាំង និងធនធានសំខាន់ៗដែលពួកគេបានប្រមូលយកមកក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីរារាំងគ្រោងសាងអំណាចរដ្ឋដែលជាភាគីនៃឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន និងសង្វាក់អេកូឡូស៊ីឧក្រិដ្ឋកម្ម ព្រមទាំងការរំលោភបំពានយ៉ាងទូលំទូលាយ។ ទាំងនេះ វានាំយើងទៅរកការអនុសាសន៍សំខាន់ៗនៃការសិក្សាបន្ទាប់។
Box 2. A Cautionary Note on Harm Minimization
While the conclusions of this study overwhelmingly endorse this sentiment, an approach prioritizing “harm minimization” is neither a guaranteed victory nor without its own risks of collateral damage. These risks can be broadly viewed as falling within three categories.
While widespread capture of productive economic activities by the Cambodian elite ensures that
– Second, there is a noted apprehension in Western governments that Cambodia is drifting toward
– The final and perhaps most existential risk to a harder international line on Cambodia is the one
For your academic references, please refer to: Humanity Research Consultancy
កុំឱ្យអន្តរជាតិចោទវៀតណាមថាលើកទ័ពចូលឈ្លានពានទឹកដីខ្មែររំលោភច្បាប់អន្តរជាតិ លោកហ៊ុនសែន ប្រឌិតរឿងបំភ្លៃការពិតដើម្បីការពារនិងដឹងគុណយួន ! រឿងពិតរបស់សម្តេចទាំងបីលោក ជា សុីម ហេង សំរិន ហ៊ុន សែន អតីតខ្មែរក្រហម រត់ទៅប្រទេសវៀតណាមឆ្នាំ១៩៧៦_១៩៧៨ គឺរត់យករួចខ្លួនដើម្បីរក្សាជីវិតកុំឲ្យពួកកម្មាភិបាល ប៉ុល ពត សម្លាប់តែប៉ុណ្ណោះ ។
គេគ្មានគំនឹតចង់វិលមករំដោះខ្មែរឲ្យផុតពីរបប ប៉ុល ពត អីនោះទេ ។ ដោយវៀតណាមយល់ច្បាស់ថាមិនអាចលើកទ័ពវាលុយចូលគ្រប់គ្រោងប្រទេសកម្ពុជាបាន ព្រោះវាខុសនិងច្បាប់អន្តរជាតិទាំងស្រុង ។ ទើបពេលយួនចូលឈ្លានពានទឹកដីខ្មែរថ្ងៃ០៧មករា ១៩៧៩ យួនបានរៀបផែនការណ៍នាំ អតីតខ្មែរកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមមកជាមួយ គឺផែនការណ៍គ្រប់គ្រងទឹកដីខ្មែរឲ្យបាន តាមរូបភាពរំដោះខ្មែរ ក្រោមការលើកបន្តប់មេដឹកនាំខ្មែរល្ងង់ម្នាក់ជំនាញការយួនម្នាក់នៅបញ្ជាពីក្រោយ បញ្ជាខ្មែរគ្រប់គ្រងខ្មែរ។
ដើម្បីសម្រេចផែនការណ៍នេះបាន វៀតណាមត្រូវលើកបន្តុបមនុស្សខ្មែរល្ងង់ៗឲ្យដឹកនាំប្រទេស។ មេដឹកនាំខ្មែរគ្រាក់ៗបច្ចុប្បន្នជាអតីតខ្មែរក្រហម ខ្លះអត់ចេះអានចេះសរសេរអក្សរខ្មែរទេ ខ្លះនៅជល់មាន់ ឃ្វាលគោ ឃ្វាលក្របី សុខៗ ស្រាប់តែវៀតណាមហៅឲ្យតំណែងជា មេឃុំ ចៅហ្វាយខេត្ត មេទ័ព នាយករដ្ឋមន្រ្តី។ល។ ទើបបច្ចុប្បន្នមេដឹកនាំខ្មែរមួយចំនួនធំ មានចរិកពាលដូចក្របី មានសម្តីដូចមនុស្សបាតផ្សារបាតសង្គមតាំងពីថ្នាក់លើដល់ក្រោម ។
ប្រវត្តិសាស្រ្តដែលខ្មែរភាគច្រើនមិនបានដឹង គឺនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៨_១៩៧៩ មុនពេលកងទ័ពវៀតណាមវាយលុកចូលទឹកដីខ្មែរ។ នៅឯអង្គការសហប្រជាជាតិ បានដឹងអំពីផែនការណ៍សម្លាប់រំគាលដោយរបប ប៉ុល ពត ភ្នាក់ងារអង្គកាសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកខាងសិទ្ធិមនុស្សបានធ្វើរបាយការណ៍ជូនអង្គការសហប្រជាជាតិឲ្យបានដឹង បន្ទាប់ពីបានចុះមកធ្វើបេសកកម្មនៅប្រទេសកម្ពុជារួចមក ។ អង្គការសហប្រជាជាតិក៏បានកោះប្រជុំប្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអចិន្រ្តៃយ៍នៅបូរីញូយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិក ហើយបានចេញសេចក្តីសម្រេចដំណោះស្រាយមួយលេខ៣១១(Resolution/311)។ សេចក្តីសម្រេចនោះបានអនុញាតឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិចូលរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរឲ្យផុតពីការកាប់សម្លាប់របស់របស់ ប៉ុល ពត។ បេសកកម្មកងទ័ពមួកខៀវដឹកនាំដោយមេបញ្ជាកាប្រទេស អង់គ្លេស កាណាដា អូស្រ្តាលី ថ្ងៃបរិច្ឆេតយុទ្ធនាការនឹងចាប់ផ្តើមនៅដើមឆ្នាំ១៩៧៩ បីខែក្រោយខែមករា គឺខែមិនា១៩៧៩។
ដោុយឡែកនៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាអចិន្រ្តៃយ៍អង្គកាសហប្រជាជាតិមានវត្តមានប្រទេស ចិន និង រុស្សី ជាប្រទេសកុម្មុយនិស្ត បានដឹងអំពីផែនការបញ្ជូនកងទ័ពមួកខៀវចូលរំដោះខ្មែរឲ្យផុតពីរបប ប៉ុល ពត ទើប រុស្សី បានជំរុញវៀតណាមឲ្យចូលវាយលុកប្រទេសខ្មែរឲ្យបានមុនទ័ពមួកខៀវ ក្រោមលេសថាមករំដោះខ្មែរ។ បេីមិនដូច្នោះ វៀតណាមបន្តទុកឱកាសឲ្យ ប៉ុល ពត សម្លាប់ខ្មែបន្តទៅទៀតបានទេ ។ មេបញ្ជាការកងទ័ពមួកខៀវ UNs របស់អង់គ្លេស កាណាដា អូស្រ្តាលី បានខឹងសម្បា ធ្វើប្រត្តិកម្មប្រឆាំងខ្លាំងៗចំពោះអន្តរាគមន៍កងទ័ពវៀតណាមដែលបានលើកទ័ពវាយលុយចូលទឹកដីខ្មែរ រំលោភបូរណភាពអធិបតេយ្យភាពប្រទេសកម្ពុជាដោយគ្មានការអនុញាតិពីក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ។
បន្ទាប់ពីវៀតណាម បានកាន់កាប់ទឹកដីខ្មែរ នៅឯអង្គការសហប្រជាជាតិវិញ រុស្សី និង វៀតណាម បានខិតខំបញ្ចុះបញ្ចូល(Lobby) ឲ្យបណ្តាប្រទេសនានា ជាសមាជិកអចិន្រ្តៃយ៍ឲ្យគាំទ្រទទួលស្គាល់ថ្ងៃ៧មករា១៩៧៩ថាជាថ្ងៃដែលវៀតណាមចូលរំដោះខ្មែរឲ្យផុតពីការសម្លាប់រង្គៀលក្រោមរបប ប៉ុល ពត តែត្រូវបានបរាជ័យទាំងស្រុងដោយប្រជាជាសមាជិកបដិសែធវត្តមានកងទ័ពវៀតណាមក្នុងទឹកដីខ្មែរ។ ដូច្នេះ បើគ្មានថ្ងៃ៧មករាទេនោះ ខ្មែរត្រូវបានរំដោះដោយកងទ័ពមួកខៀវ UNs ខ្មែរទទួលបានសន្តិភាព សេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ។ ថ្ងៃ៧មករា ខ្មែរចេញពីមាត់ខ្លា ចូលមាត់ក្រពើ ៕
នយោបាយហិង្សា និងការថយក្រោយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា
https://theconversation.com/violent-politics-and-the-disintegration-of-democracy-in-cambodia-836361/4
អ្នកនិពន្ធ Caroline Bennett សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកនរវិទ្យាវប្បធម៌ Victoria សាកលវិទ្យាល័យ Wellington
លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានចោទប្រកាន់ជាមួយនឹងការក្បត់ជាតិកាលពីសប្តាហ៍មុន ចំពេលមានការចោទប្រកាន់ពីបទសមគំនិតជាមួយនឹងមហាអំណាចបរទេស ដេីម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។ គ្រប់លទ្ធភាពទាំងអស់ ការចោទប្រកាន់មានន័យជាការរំលាយគណបក្សប្រឆាំងដ៏សំខាន់ ដែលពេលខាងមុខទុកគណបក្សតែមួយជាគណបក្សកាន់អំណាចគឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាតែមួយគត់ ប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំក្រោយ។ ការចោទប្រកាន់នេះគឺជាការដេីរថយក្រោយនៃដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រទេសជាតិ។ ហេតុការណ៍ដូចគ្នានេះក៏ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការផ្លាស់ប្តូរនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិភពលោកផងដែរ។ ការបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលជាការអភិវឌ្ឍន៍ចុងក្រោយនេះ ធ្វើតាមលំនាំដោយរួមបញ្ចូលការចោទប្រកាន់ ការបំភិតបំភ័យការបោះឆ្នោត នាពេលថ្មីៗនេះគឺការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ ការគាបសង្កត់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងការបង្កើនការគំរាមកំហែង ការប្រេីប្រាស់អំពើហិង្សា និងបង្ករជម្លោះផ្ទៃក្នុងបក្សប្រឆាំង បេីមិនដូច្នោះបក្សជំទាស់នេះអាចឈ្នះឆ្នោតក៏ថាបាន។
ក្នុងរយៈពេលបីសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ បុស្តិ៍វិទ្យុចំនួន១៧ ដែលផ្តល់ម៉ោងផ្សាយដល់គណបក្សប្រឆាំង និងបានចាក់ផ្សាយកម្មវិធី ផលិតដោយសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក(VOA)និងវិទ្យុអាស៊ីសេរី(RFA) ភ្នាក់ងារពត៌មានធំចំនួនពីរដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនជាញឹកញាប់ ផ្សាយការរិះគន់នយោបាយជាប្រចាំរបស់ពួកគេ អាជ្ញាប័ណ្ណត្រូវបានដកហូត។ កាលពីថ្ងៃចន្ទកន្លងទៅ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) ជាកាសែតភាសាអង់គ្លេសដ៏ល្បីខាងបោះផ្សាយពត៌មានស៊េីបអង្កេតស៊ីជម្រៅ ត្រូវបានបិទបន្ទាប់ពីមានវត្តមាន២៤ឆ្នាំមកនេះ បន្ទាប់ពីរងការចោទប្រកាន់ដោយវិក័យប័ត្រពន្ធដែលមិនបានធ្វើសវនកម្មចំនួន៦.៣លានដុល្លារអាមេរិក ដោយបិទដំណាក់កាលបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍។ នៅក្នុងខែសីហា វិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យមានការិយាល័យនៅប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានបង្ខំឱ្យបិទ ហើយជាការិយាល័យរបស់បរទេស ដោយបុគ្គលិកត្រូវបាននិរទេសក្រោមការចោទប្រកាន់ថាបានរំលោភច្បាប់ស្តីពីសមាគមមិនមែនអង្គការរដ្ឋាភិបាល(LANGO) ច្បាប់នេះត្រូវបានអនុម័តកាលពីដើមឆ្នាំនេះ ដោយបានដាក់កំហិតយ៉ាងខ្លាំងទៅលេីសិទ្ធិរបស់ក្រុមអង្គសង្គមស៊ីវិលទូទាំងប្រទេស។ សកម្មភាពទាំងនេះត្រូវបានឯកភាពគ្នាយ៉ាងទូលំទូលាយថាជាការបង្រួបបង្រួមអំណាចនយោបាយរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាក្រោមរបបផ្តាច់ការកាន់តែខ្លាំងឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលក្រោយការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា លោកបានប្រកាសថាលោកនឹងគ្រប់គ្រងអំណាចដប់ឆ្នាំទៀត។
អំពើហឹង្សារបស់លោក ហ៊ុន សែន
តាមការការស្រាវជ្រាវរបស់ខ្ញុំបង្ហាញថា នយោបាយកម្ពុជាតែងតែជាវប្បធម៌នៃអំពើហិង្សា ដែលសាវតារបស់វាចាប់តាំងពីពេលនោះមក ការបោះឆ្នោតដែលគាំទ្រដោយអង្គការសហប្រជាជាតិឆ្នាំ១៩៩៣ វាបានកើតឡើងក្រោមការដឹកនាំនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ប៉ុន្តែបើតាមអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស លោក ហ៊ុន សែន មានកំណត់ត្រារំលោភសិទ្ធិមនុស្សអាក្រក់ជាងគេដោយពាក់ផ្លាកប្រជាធិបតេយ្យ ក្នុងចំណោមអ្នកដឹកនាំផ្សេងទៀត ទោះបីជាគណបក្សរបស់គាត់ចាញ់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៩៣ ក៏ដោយក៏គាត់បានបង្ខំឱ្យមានសម្ព័ន្ធភាពមួយ មុនពេលដណ្តើមអំណាចដោយអំពើហិង្សា នៃការប៉ះទង្គិចគ្នារដ្ឋប្រហារក្នុងឆ្នាំ១៩៩៧។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ការបោះឆ្នោតត្រូវបានញាំញីដោយបទចោទពីការក្លែងបន្លំ អំពើពុករលួយ ទិញសន្លឹកបោះឆ្នោត និងការគំរាមកំហែង។ អង្គរក្សផ្ទាល់របស់លោក ហ៊ុន សែន ជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងអំពើហឹង្សាសាធារណៈជាច្រើន រួមទាំងអំពេីឃោរឃៅវាយដំសកម្មជននយោបាយជំទាស់។ បច្ចុប្បន្នសកម្មភាពហឹង្សារបស់អាជ្ញាធរទាំងនេះកំពុងកើតឡើងនៅកន្លែងសាធារណៈកាន់តែខ្លាំងឡើង។ ហឹង្សារន្ថេីនខ្លាំងនេះលេចឡើងមានគោលដៅទប់ស្កាត់ការចាក់ផ្សាយឡើងវិញនៃលទ្ធផលដ៏គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលនៃការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ២០១៣ ដោយគណបក្សកាន់អំណាច។ គណបក្សនេះបានបាត់បង់អាសនៈចំនួន២២ ទៅឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដោយបន្សល់ទុកអោយគណបក្សកាន់អំណាចមានអាសនៈទាបបំផុតចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៨។
ឆ្នាំ ២០១៣៖ ការចាប់ផ្តើមនៃចុងបញ្ចប់
ខ្ញុំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសម្រាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ ធ្វើការស្រាវជ្រាវបណ្ឌិតរបស់ខ្ញុំមរតករបស់ខ្មែរ របបក្រហម។ ការងាររបស់ខ្ញុំពាក់ព័ន្ធនឹងការពិនិត្យមើលនយោបាយកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន។ ជោគជ័យរបស់បក្សប្រឆាំងបានធ្វើឱ្យយើងជាច្រើនភ្ញាក់ផ្អើល។ បើទោះជាមានការចោទប្រកាន់ពីការក្លែងបន្លំ និង អំពើពុករលួយ លទ្ធផលហាក់ដូចជាសន្យាថានឹងបង្ហាញពីការបោះឆ្នោតដោយសេរី – មានក្តីសង្ឃឹម
ទិវាសិទ្ធិមនុស្ស១០ធ្នូ
Human Rights Day
អ្វីគឺសិទ្ធិមនុស្ស? បដិវាទកម្ម ដំណោះស្រាយ និងជំហានទៅមុខ What is Human Rights? Controversies, Solution, and Future
សំគាល់៖ អ្នកចុះឈ្មោះចូលរួមនឹងទទួលបានសញ្ញាប័ត្រសំគាល់កំរិត១ ពីអង្គការដឺស៊ីរ៉ក់ Participants shall receive the Level 1 Participation Certificate from the CEROC
ពេលអ្នកសម្រេចបានសញ្ញាប័ត្រទាំង១០កំរិត អ្នកនឹងទទួលបានសញ្ញាប័ត្រថ្នាក់បញ្ចប់ឈ្មោះ ភាពជាអ្នកដឹកនាំឆ្នេីម ពីអង្គការដឺស៊ីរ៉ក់ When you completed all 10 levels, you shall receive the Gradute Certificate named “Outstanding Leadership Certificate” from the CEROC
#ទិវាសិទ្ធិមនុស្ស #HumanRightsDay
https://www.facebook.com/share/18bEDYQ184/
សិទ្ធិមនុស្សក្នុងផ្នត់គំនិតថ្នាក់ដឹកនាំខ្មែរ គួរតែផ្លាស់ប្ដូរឲ្យទាន់សម័យ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ 14/12/2020 – 06:56
ថ្ងៃទី១០ធ្នូកន្លងទៅនេះ គឺជាទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ។ បើទោះបីជារៀបចំឡើងយ៉ាងស្ងៀមស្ងាត់នៅក្នុងបរិបទកូវីដ១៩ក៏ដោយ ក៏គេនៅតែបានឮពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ទាំងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ទាំងអតីតបក្សប្រឆាំង ទាំងរដ្ឋាភិបាលបក្សកាន់អំណាច សុទ្ធតែបានអះអាងពីឆន្ទៈរបស់ខ្លួនក្នុងការលើកស្ទួយការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ គេកត់សម្គាល់ឃើញថា ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅតែមានវត្តមាននៅឡើយក្នុងសង្គមខ្មែរ ដែលជាទូទៅបានបង្កប់ក្នុងផ្នត់គំនិតដឹកនាំបែបចាស់គំរឹល។
ការប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ២០១៦ © RFI នៅពេលនិយាយដល់សិទ្ធិមនុស្ស រដ្ឋាភិបាលតែងរម្លឹកពីការរំដោះប្រទេសចេញពីរបបខ្មែរក្រហម ដើម្បីបង្ហាញពីស្នាដៃរបស់ខ្លួនសម្រាប់បុព្វហេតុគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ គណបក្សកាន់អំណាចចង់រំលេចឲ្យឃើញថា ខ្លួនពិតជាបាននាំមកនូវសិទ្ធិសេរីភាពដ៏សំខាន់ដល់ប្រជាជនកម្ពុជា នោះគឺសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត ដែលធ្លាប់ត្រូវបានដកហូតដោយពួកខ្មែរក្រហម។ សម្រាប់បក្សកាន់អំណាច សមិទ្ធផលទាំងឡាយដែលប្រជាជនកម្ពុជាមាននៅពេលនេះគឺបានមកដោយសារ ថ្ងៃ៧មករា។ ហេតុផលនេះមិនខុសឡើយពីព្រោះថាកាលណោះ ការបន់ស្រន់ដ៏សំខាន់បំផុតរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូប គឺសុំឲ្យមានអ្នកជួយសង្គ្រោះចេញពីរបបមច្ចុរាជខ្មែរក្រហម។
ពិតណាស់ បើធៀបនឹងរបបប៉ុលពត អ្វីដែលកម្ពុជាមានសព្វថ្ងៃពិតជាសមិទ្ធផលដ៏សម្បើមមួយ។ ប៉ុន្តែ សិទ្ធិសេរីភាពរបស់មនុស្ស មិនមែនត្រឹមតែការរស់រានមានជីវិតនោះទេ តែមនុស្សត្រូវការសិទ្ធិសេរីភាពច្រើនជាងនេះ ទៅតាមការវិវឌ្ឍនៃសង្គម បរិយាកាសដែលខ្លួនកំពុងរស់នៅ។
បច្ចុប្បន្ន ពោលគឺ៤០ឆ្នាំក្រោយរបបប៉ុលពតដួលរលំ សេចក្តីត្រូវការរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរប្រែប្រួលខុសពីរបបខ្មែរក្រហមឆ្ងាយណាស់។ ខណៈដែលប្រជាជនមួយក្រុមដែលមានអំណាចនិងមានប្រាក់ កំពុងរស់នៅដោយសមបំណង ប្រជាជនខ្មែរមួយក្រុមទៀតដែលជាអ្នកក្រីក្រ ជាពិសេសអ្នករងគ្រោះដោយសារបញ្ហាដីធ្លីនិងដោយសារអយុត្តិធម៌សង្គមផ្សេងទៀត ហាក់នៅមានអារម្មណ៍ថា ខ្លួនកំពុងរស់ក្នុងសង្គមបរិយាកាសដែលរងការរំលោភបំពានសិទ្ធិ មិនខុសឆ្ងាយពី៤០ឆ្នាំមុនប៉ុន្មានឡើយ។ នេះនៅមិនទាន់រាប់ដល់សិទ្ធិក្នុងការធ្វើនយោបាយ សិទ្ធិបញ្ចេញមតិ និងសិទ្ធិទទួលបានប្រាក់កម្រៃសមរម្យផងទេ។
មានមូលហេតុច្រើនយ៉ាងដែលបណ្តាលឲ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ មូលហេតុសំខាន់ជាងគេគឺមកពីមន្ត្រីមានអំណាចដើរមិនទាន់សភាពការណ៍វិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសជាតិ។ ៤០ឆ្នាំកន្លងផុតទៅ មន្ត្រីមួយចំនួនជាពិសេសគឺមន្ត្រីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានតែម្តង នៅតែគិតថា អំណាចអាចធ្វើអ្វីក៏បាន ហើយពួកគេនៅតែប្រើវិធីគ្រប់គ្រងមនុស្សតាមបែបចាប់បង្ខំដដែល។
ជាក់ស្តែង សមត្ថកិច្ចខ្លះនៅតែប្រើវិធីគំរាមកំហែងកុំឲ្យពលរដ្ឋប្រឆាំងតវ៉ាជាមួយខ្លួន។ អាជ្ញាធរនៅតែប្រើវិធីរារាំងសូម្បីតែការដើរដង្ហែក្បួនដោយសន្តិវិធី ដែលមានមនុស្សតែប៉ុន្មានសិបនាក់ចូលរួម។ មន្ត្រីអ្នកមានបុណ្យស័ក្តិខ្លះទៀតនៅតែគិតថា អំណាចអាចការពារពួកគេឲ្យផុតពីសំណាញ់ច្បាប់បាន។ ផ្នត់គំនិតទាំងនេះមិនត្រឹមតែជាបុព្វហេតុនាំឲ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សប៉ុណ្ណោះទេ តែវាក៏ធ្វើឲ្យវប្បធម៌និទណ្ឌភាពបន្តមានអត្ថិភាពមិនងាយគាស់រំលើងឲ្យអស់ពីកម្ពុជាផងដែរ។ និយាយដោយខ្លី អ្នកនយោបាយ ឬមន្ត្រីអាជ្ញាធរមួយចំនួន ហាក់ដូចជាទទួលបានផ្នត់គំនិតថ្មីតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ តិចជាងប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនផង។
ដូច្នេះ ដើម្បីលើកស្ទួយការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា គេត្រូវផ្តើមពីការផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតរបស់អ្នកនយោបាយនិងជាពិសេសគឺមន្ត្រីនិងអាជ្ញាធរមានអំណាចតែម្តង។ របៀបដឹកនាំដែលបង្ខំឲ្យគេជឿ «រឿងខុសថាជាត្រូវ»លែងមានប្រសិទ្ធភាពទៀតហើយ ក្នុងបរិបទដែលពលរដ្ឋយល់ដឹងច្រើនជាងមុន។ រីឯការលាក់បាំងព័ត៌មានក៏មិនអាចទៅរួចទៀតដែរ ក្នុងបរិបទដែលបណ្តាញផ្សាយព័ត៌មានរីកដុះដាលព្រោងព្រាត។
សរុបមកវិញ អំណឹះតទៅ ប្រសិទ្ធភាពនៃការដឹកនាំគឺស្ថិតនៅលើការព្យាយាមស្វែងយល់ពីសេចក្តីត្រូវការរបស់ពលរដ្ឋ និងឆ្លើយតបតាមតម្រូវការជាក់ស្តែងរបស់ពួកគេឲ្យបានសមស្រប។ នេះជាវិញ្ញាប្រជាធិបតេយ្យនិងសិទ្ធិមនុស្សដែលអ្នកនយោបាយត្រូវប្រឡងប្រជែងគ្នា។ អ្នកណាឈ្នះក្នុងវិញ្ញាសានេះនឹងទទួលបានការផ្តល់ពិន្ទុល្អពីប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត។ រីឯអ្នកចាញ់នឹងត្រូវគេផាត់ចេញពីសង្វៀនជាស្វ័យប្រវត្តិ៕
VIDEO
Source: RFI
បញ្ហារបស់ស្ត្រីខ្មែរមួយចំនួននិងវិធានការដោះស្រាយ
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានអះអាងថា ស្រ្តីខ្មែរបច្ចុប្បន្នទទួលបានសិទ្ធិសេរីភាពពេញលេញ និងយល់ច្បាស់អំពីសារសំខាន់ក្នុងការចូលរួមអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិជាមួយដៃគូបុរស។ដោយ ម៉ៅ សុធានី
00:00 /08:07
អ្នកស្រីឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ម៉ែន សំអន និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទំនាក់ទំនងរដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា និងអធិការកិច្ច បានមានប្រសាសន៍ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានខិតខំយកចិត្តទុកដាក់ និងពង្រឹងតួនាទីស្ត្រីដឹកនាំឲ្យមានចំនួនកាន់តែច្រើន ទាំងនៅកម្រិតថ្នាក់ជាតិ និងមូលដ្ឋាន។
អ្នកស្រី ម៉ែន សំអន៖ «បញ្ហាពីរឿងសិទ្ធិនោះ យើងមានក្នុងច្បាប់តាក់តែងហើយ ហើយទទួលបានសិទ្ធិពេញលេញដែរ ក្នុងការធ្វើការងារការរៀនសូត្រ ការទទួលសេដ្ឋកិច្ចពីគ្រួសារ មានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ និយាយរួមគឺយើងមានសិទ្ធិជាយូរឆ្នាំមកហើយ មិនមែនតែឆ្នាំនេះទេ ដោយសាររាជរដ្ឋាភិបាលយើងបានផ្ដល់ឱកាស ដូចនេះគាត់បានឆក់ឱកាសនេះឲ្យគាត់មានសមត្ថភាពដើម្បីគេបានទទួលស្គាល់…» ។
ក៏ប៉ុន្តែទាំងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងគណបក្សប្រឆាំងមួយចំនួនបានអះអាងថា ទោះបីជារដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងច្បាស់លាស់អំពីសិទ្ធិសេរីភាពស្មើគ្នារវាងស្ត្រីបុរសក៏ដោយ ប៉ុន្តែការរស់នៅជាក់ស្ដែងក្នុងសង្គមបច្ចុប្បន្ន ស្ត្រីនិងយុវតីខ្មែរជួបបញ្ហាច្រើនណាស់ពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលោភសិទ្ធិសេរីភាព ដូចជាការជួញដូរផ្លូវភេទ អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ ភាពក្រីក្រ ការរើសអើងជាដើម។
អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត លី ស្រីវីណា តំណាងរាស្ត្រនៃគណបក្ស សម រង្ស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា ទោះបីជាមានស្ត្រីខ្មែរជាច្រើនបានចូលរួមអបអរសាទរទិវានារីអន្តរជាតិរៀងរាល់ឆ្នាំក៏ពិតមែន តែនេះគ្រាន់តែជារូបភាពខាងក្រៅប៉ុណ្ណោះ៖ «ស្ត្រីខ្មែរមើលទៅដូចជាមានសិទ្ធិអ៊ីចឹង ប៉ុន្តែការពិតជាសិទ្ធិក្លែងក្លាយទេ។ អ្វីដែលធ្វើឲ្យស្ត្រីខ្មែរលំបាកជាងគេនោះ គឺទី១ ការខ្វះខាតសេវាពេទ្យ។ ពេលគាត់ឈឺ ឬ កូនឈឺ ស្ត្រីខ្មែរត្រូវរែកពុនការលំបាកទាំងអស់នេះ ត្រូវខ្ចីបុលគេ។ ទី២ បញ្ហាលំបាកទី២ គឺការខ្វះខាតសេវាអប់រំ។ ខ្លួនគាត់ខ្លះអត់មានការអប់រំនាំឲ្យកូនចៅរបស់គាត់មិនបានសិក្សាខ្ពង់ខ្ពស់ទេ ហើយម្យ៉ាងទៀត ដែលយើងខំធ្វើអ៊ឹកធឹកនេះ គឺដើម្បីលួងចិត្តប៉ុណ្ណោះ។ នេះយើងមិនគិតដល់ការបំផ្លាញផ្ទះសម្បែងពួកគាត់ ហើយមានខ្លះស្ត្រីត្រូវគេចាប់ដាក់គុកទៀតក៏មានដែរ» ។
ប្រទេសកម្ពុជា មានប្រជាពលរដ្ឋជាង ១៤លាននាក់។ ក្នុងនោះ ៥២% ជាស្ត្រីភេទ ដែលភាគច្រើនជាស្ត្រីមេម៉ាយ និងមានជីវភាពរស់នៅទីទ័លក្រ។
របាយការណ៍ឆ្នាំ២០១១ របស់អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ (Amnesty International) បានបង្ហាញថា ការបណ្ដេញពលរដ្ឋចេញពីលំនៅឋាន គឺបញ្ហារំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដែលកត្តានេះបានជំរុញឲ្យមានការតវ៉ាកាន់តែកើនច្រើនឡើងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ភាគច្រើនជាស្ត្រីភេទ និងសហគមន៍របស់គេ ដូចជានៅតំបន់បឹងកក់ និងបុរីកីឡាជាដើម។
ស្ត្រីម្នាក់ឈ្មោះ ប្រាក់ សុផា កំពុងពកូនតូចនៅនឹងដៃ ដែលត្រូវបានបណ្ដេញចេញពីតំបន់បុរីកីឡា បាននិយាយត្អូញត្អែរថា ពួកគាត់មកតស៊ូរស់នៅជិតគំនរសំរាមនេះ ពីព្រោះក្រីក្រពុំមានប្រាក់រាប់ពាន់ដុល្លារបង់ឲ្យទៅសហគមន៍ និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធជាថ្នូរនឹងការបានទៅរស់នៅក្នុងអគារ ដែលក្រុមហ៊ុនកំពុងសាងសង់។
ស្ត្រី ប្រាក់ សុផា៖ «តាំងពីគេរុះផ្ទះតាំងពីថ្ងៃ៣ មករា មក វេទនាណាស់! គ្មានកន្លែងដេកកន្លែងពួនទាំងអស់ហ្នឹង។ ឥឡូវត្រង់កូនត្រង់ចៅនៅវេទនានៅមួយគ្រែហ្នឹង សុំគេខាងក្រុមហ៊ុនគេមកចាប់ទៀត។ ឃើញស្រាប់ហើយកន្លែងនេះធុងសំរាមសុទ្ធ ខ្ញុំសុខចិត្តវេទនារស់នៅ កូនផងចៅផងទើបតែប៉ុណ្ណឹងគ្មានកន្លែងទេ សូម្បីតែគេដើរជិតក៏គេខ្ពើមដែរ…» ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងចំនួនបុរសស្ត្រីចូលរួមកាន់តែច្រើនឡើងៗ នាំគ្នាប្រារព្ធអបអរសាទរនារីអន្តរជាតិ ៨ មីនា ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំនេះ។
អ្នកស្រី ធីតា ឃិះ នាយិកាអង្គការសីលការ និងជាអគ្គលេខាធិការលើកស្ទួយស្ត្រីក្នុងវិស័យនយោបាយ បានមានប្រសាសន៍ថា ជាការប្រសើរហើយ ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ទេ រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវបង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀត ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវស្ថានភាពស្ត្រីខ្មែរនៅកម្ពុជានេះ។
អ្នកស្រី ធីតា ឃិះ៖ «ភាគច្រើនគឺស្ត្រីមានបន្ទុកធ្ងន់ក្នុងការគ្រប់គ្រង និងគាំទ្រទៅដល់គ្រួសារ គឺត្រូវរកស៊ីចិញ្ចឹមកូនចៅ។ កត្តាមួយទៀតស្ត្រីពុំបានទទួលការអប់រំបានច្រើន ចង់ឲ្យកូនរៀនដែរ តែពុំមានលទ្ធភាព ហើយកូនៗត្រូវរត់ចោលសាលាច្រើន។ ដូចនេះស្ត្រីភាគច្រើនមករកការងារកាត់ដេរ និងខ្លះទៅធ្វើការនៅស្រុកគេ ធ្វើឲ្យនារីរបស់យើងរងគ្រោះច្រើន។ មានន័យថា ទទួលអំពើហិង្សា ត្រូវគេរំលោភបំពាន និងទទួលការងារពុំសមស្រប។ យើងដឹងហើយថា តម្លៃម្ហូបអាហារឡើងថ្លៃខ្ពស់ ហើយប្រាក់ខែគ្នាតិច ការហូបចុកត្បិតត្បៀត ដើម្បីសន្សំលុយផ្ញើទៅឲ្យឪពុកម្តាយ តើប៉ះពាល់ដល់សុខភាពគ្នាប៉ុណ្ណា?» ។
ស្ថានភាពរស់នៅទីទ័លក្រ និងពុំមានដីស្រែចំការគ្រប់គ្រាន់បង្កបង្កើនផល កូនស្រីជាច្រើនដែលរស់នៅតាមតំបន់ជនបទត្រូវឈប់រៀន ដើម្បីរកការងារធ្វើនៅរោងចក្រ រកប្រាក់ចិញ្ចឹមគ្រួសារ ដែលខ្លះមានសមាជិកច្រើនក្នុងបន្ទុក។ បច្ចុប្បន្នប្រទេសកម្ពុជា មានកម្មករធ្វើការក្នុងរោងចក្រជិត ៥០ម៉ឺននាក់ ដែលជាង ៩០% គឺជាស្ត្រីភេទ។
ក្រៅពីការងារក្នុងរោងចក្រ ក៏មានស្ត្រីខ្មែររាប់សែននាក់បានធ្វើចំណាកស្រុកទៅធ្វើការជាកម្មការិនីនៅប្រទេសក្រៅ រួមមានថៃ វៀតណាម ឥណ្ឌូនេស៊ី និងម៉ាឡេស៊ី ជាដើម។
ស្ថិតិក្រសួងការងារបានឲ្យដឹងថា សព្វថ្ងៃនេះមានពលការិនីខ្មែរជាង ៣ម៉ឺននាក់ ធ្វើការជាស្ត្រីបម្រើក្នុងផ្ទះនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ របាយការណ៍ជាច្រើនរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិបានឲ្យដឹងថា ពលការិនីភាគច្រើនត្រូវរងការវាយដំធ្ងន់ធ្ងរពីថៅកែម្ចាស់ផ្ទះ បង្ខំឲ្យធ្វើការជាទម្ងន់ យូរម៉ោងពុំមានពេលឈប់សម្រាក និងមានករណីខ្លះត្រូវរងការរំលោភបំពានផ្លូវភេទ និងជួញដូរជាដើម។
នាយិកាអង្គការសីលការ អ្នកស្រី ធីតា ឃិះ បន្តថា សង្គមស៊ីវិលមានការព្រួយបារម្ភជាខ្លាំងអំពីសុខុមាលភាពរបស់ស្ត្រី និងក្រុមគ្រួសាររបស់គេ។ អ្នកស្រីថា រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវពង្រឹងគោលនយោបាយជាតិច្បាស់លាស់ ដើម្បីបង្កើតឲ្យមានកម្មវិធីជាច្រើនជួយដល់ស្ត្រី។
អ្នកស្រី ធីតា ឃិះ៖ «រឿងនេះហើយដែលយើងជំរុញឲ្យមានស្ត្រីឲ្យបានច្រើន ដើម្បីតាមដានចូលរួមធ្វើគោលនយោបាយ ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យគោលនយោបាយជាតិបម្រើផលប្រយោជន៍របស់ស្ត្រី។ ការផ្ដល់អាទិភាពលើកម្មវិធីផ្សេងៗ ដូចជាអប់រំសុខភាព ការផ្ដល់សេវាផ្សេងៗឲ្យស្ត្រីយើង។ ហើយការងារទៀតសោត គួរពិនិត្យមើលតើប្រាក់ខែអប្បបរមាគួរមានប៉ុន្មាន ដើម្បីឲ្យគ្នារស់បានដោយសមរម្យ បង្កើតជាសេវាសម្រាប់លំនៅឋាន ការមើលកូនជាដើមដែលស្ត្រីទាំងអស់ត្រូវការ…» ។
មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាច្រើនបានអះអាងដូចគ្នាថា ប្រការដែលមានអត្រាស្ត្រីដឹកនាំនៅតាមមូលដ្ឋានច្រើន និងបង្កើនកម្មវិធីនានាបន្ថែមទៀត ជាផលប្រយោជន៍សម្រាប់ស្ត្រីនៅតាមតំបន់ជនបទនោះ ស្ថានភាពស្ត្រីនឹងអាចបានប្រសើរជាងនេះ។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់គណៈកម្មាធិការលើកស្ទួយស្ត្រីក្នុងវិស័យនយោបាយ និងអង្គការផ្សេងទៀត កាលពីចុងឆ្នាំ២០១១ បានរកឃើញថា ស្ត្រីដឹកនាំនៅតាមមូលដ្ឋាន មានការប្រឹងប្រែងតស៊ូមោះមុត ដើម្បីធ្វើការសម្របសម្រួល និងដោះស្រាយបញ្ហានានានៅក្នុងសហគមន៍របស់គេ៕
Source: RFA https://www.rfa.org/khmer/indepth/women_issues_in_cambodia-03072012231040.html
RFA
១២-មករា-២០១២៖ អ្នកភូមិបុរីកីឡាដែលជាប់ឃុំនៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលសង្គមកិច្ចរាជធានីភ្នំពេញ នាខណ្ឌដង្កោ។RFA/Uon Chhinh030712np00:00/08:07